โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ สวนกุหลาบวิทยาลัย สมุทรปราการ มุมจากสะพานลอย

เมื่อปี พ.ศ. 2523 นายสำเริง นิลประดิษฐ์ ผู้อำนวยการโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย มีดำริจะขยายโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ออกไปสี่มุมเมือง จึงได้ปรึกษากับ นายวัฒนา อัศวเหม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยในสมัยนั้น ให้จัดหาที่ดินสร้างโรงเรียน แต่ก็ติดปัญหาบางประการ จึงระงับโครงการไป

จากนั้นในปี พ.ศ. 2533 กรมสามัญศึกษา ได้สั่งให้สำนักงานสามัญศึกษาจังหวัดสมุทรปราการ รับสมัครนักเรียนในปีการศึกษา 2533 จำนวน 5 ห้องเรียน โดยฝากไว้ที่โรงเรียนสตรีสมุทรปราการ 2 ห้อง และ โรงเรียนสมุทรปราการ 3 ห้อง รวมนักเรียนชาย–หญิง จำนวน 250 คน เมื่อประกาศจัดตั้งโรงเรียนแล้ว จึงนำนักเรียนที่ฝากไว้ มาเรียนที่ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย สมุทรปราการ ทว่าเกิดปัญหาขัดข้องในเรื่องที่ดินสร้างโรงเรียน ทำให้ต้องยกนักเรียนที่ฝากไว้ ให้เป็นนักเรียนของโรงเรียนนั้นไป

สระวังกุหลาบ หน้าโรงเรียน

ต่อมาปี พ.ศ. 2534 อาจารย์สุทธิ เพ็งปาน ผู้อำนวยการโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย เข้าพบ นายบรรจง พงศ์ศาสตร์ รองอธิบดีกรมสามัญศึกษาในขณะนั้น เพื่อขอปรึกษาเรื่องประกาศจัดตั้งโรงเรียนอีกครั้งหนึ่ง ท่านรองอธิบดีฯ จึงได้สั่งการให้โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย จัดคณาจารย์ขึ้นคณะหนึ่ง โดยมีอาจารย์สุโข วุฑฒิโชติ ผู้ช่วยผู้อำนวยการฝ่ายปกครอง เป็นหัวหน้าคณะ จัดเตรียมเอกสารการรับสมัคร และรับสมัครนักเรียน ปีการศึกษา 2534 ในวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2534

กระทรวงศึกษาธิการ จึงมีประกาศจัดตั้งโรงเรียนรัฐขึ้นใหม่ โดยใช้ชื่อว่า โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย สมุทรปราการ เมื่อเปิดภาคเรียน ได้ฝากนักเรียนดังกล่าว จำนวน 306 คน ให้ศึกษาเป็นการชั่วคราว ที่โรงเรียนไทยรัฐวิทยา เพื่อรออาคารเรียนชั่วคราวจัดสร้างแล้วเสร็จ โดยมีนายไพฑูรย์ สุนทรวิภาค ผู้ว่าราชการจังหวัดจังหวัดสมุทรปราการ เป็นประธานประกอบพิธียกเสาเอก และเปิดป้ายอาคารเรียน ในปีเดียวกัน

เมื่ออาคารชั่วคราวแล้วเสร็จ จึงย้ายนักเรียนที่ฝากไว้ เข้าเรียนในอาคารดังกล่าว ในปีถัดมา กรมสามัญศึกษา คัดเลือกให้เป็นโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในวโรกาส พระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2535 โดยได้รับคัดเลือกเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2535 และในวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2535 ได้รับพระราชทานชื่อโรงเรียนเป็น โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ สวนกุหลาบวิทยาลัย สมุทรปราการ [1]

ความหมายของชื่อโรงเรียน

โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ สวนกุหลาบวิทยาลัย สมุทรปราการ เป็น 1 ใน 11 โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย และ 1 ใน 9 โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ ก่อตั้งขึ้นจากการดำริที่จะขยายโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ออกไปตามหัวเมือง เป็นเครือข่าย สวนกุหลาบ จากในระยะเริ่มต้นของการก่อตั้งโรงเรียนนั้น กรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการได้มอบหมายให้โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย เป็นผู้ประสานงานการจัดตั้งโรงเรียน โดยส่งคณะครูมาเป็นผู้บริหารในเบื้องต้น จึงใช้ชื่อ สวนกุหลาบวิทยาลัย อีกทั้งภายหลังเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติเนื่องในวโรกาสที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2535 พร้อมกันนี้ พระองค์ได้พระราชทานพระราชานุญาตให้ใช้ชื่อโรงเรียนมัธยมศึกษาเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชินีนาถ กรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ว่า นวมินทราชินูทิศ ดังนั้น โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัยแห่งนี้ จึงได้มีชื่อ นวมินทราชินูทิศ นำหน้าและตามด้วย สวนกุหลาบวิทยาลัย ต่อท้ายชื่อ สมุทรปราการ อันเป็นที่ตั้งของโรงเรียน โดยความหมายของชื่อโรงเรียนนั้น สามารถแยกออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่

• นวมินทราชินูทิศ ซึ่งเกิดจากการสนธิของคำต่าง ๆ ดังนี้

นวม แปลว่า ลำดับที่เก้าอินทร์ แปลว่า ผู้เป็นใหญ่ราชินี แปลว่า พระมเหสีอุทิศ แปลว่า ทำเพื่อ หรือ สละให้อย่างเจาะจง

• สวนกุหลาบวิทยาลัย นามของโรงเรียนต้นแบบ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย โรงเรียนหลวงแห่งแรกในประเทศไทย สถาปนาโดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
• สมุทรปราการ จังหวัดที่ตั้งของโรงเรียน

ดังนั้นนามโรงเรียน นวมินทราชินูทิศ สวนกุหลาบวิทยาลัย สมุทรปราการ จึงมีความหมายว่า โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ณ จังหวัดสมุทรปราการ ที่ก่อตั้งขึ้นเพื่อถวายแด่พระราชินีแห่งพระมหากษัตริย์รัชกาลที่เก้า

บทบาททางวิชาการ สังคม และการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม

• กิจกรรมส่วนใหญ่ มีแนวทางมาจากโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ซึ่งเป็นต้นแบบของโรงเรียนในเครือสวนกุหลาบ
• โรงเรียนมีความโดดเด่น ในด้าน ความรักความสมานสามัคคีกลมเกลียวระหว่างรุ่นพี่-รุ่นน้อง ความรักกตัญญูกตเวที ทั้งระหว่าง พ่อ-แม่ ระหว่างอาจารย์-ลูกศิษย์ มีความเป็นผู้นำ ดังคติประจำใจที่ว่า "เป็นผู้นำ รักเพื่อน นับถือพี่ เคารพครู กตัญญูพ่อ-แม่ ดูแลน้อง"
• โรงเรียนมีความโดดเด่นด้านกิจกรรมมากมาย โดยจัดขึ้นในกลุ่มของนักเรียน (ตัวอย่าง ภายในโรงเรียน คือ งานสมานมิตรและงานมุทิตาจิต ภายนอกโรงเรียน ได้แก่ กิจกรรมแปรอักษร เพื่อการกีฬา เป็นต้น) ชึ่งในโรงเรียนก็ได้จัดกิจกรรมชุมนุมขึ้นของนักเรียนที่เปิดทำการทั้งหมด ทั้งที่มีในคำสั่งโรงเรียนและไม่มีในคำสั่งโรงเรียนกว่า 10 ชุมนุมในแต่ละปีการศึกษา