การขาดธาตุเหล็ก[1]หรือ
ภาวะขาดธาตุเหล็ก[2](
อังกฤษ: Iron deficiency)เป็นการขาด
สารอาหารที่สามัญที่สุดในโลก
[3][4][5]ธาตุเหล็กมีอยู่ใน
เซลล์ทั้งหมดของร่างกายมนุษย์และมีหน้าที่สำคัญมากหลายอย่าง เช่น การนำเอา
ออกซิเจนไปยัง
อวัยวะต่าง ๆ จาก
ปอด โดยเป็นองค์ประกอบกุญแจสำคัญของโปรตีน
เฮโมโกลบินใน
เลือด,การเป็นสื่อนำ
อิเล็กตรอนภายในเซลล์ในรูป cytochrome,การอำนวยการใช้และการเก็บออกซิเจนภายใน
กล้ามเนื้อโดยเป็นส่วนของ
ไมโยโกลบิน,และเป็นสิ่งที่จำเป็นในปฏิกิริยาของ
เอนไซม์ในอวัยวะต่าง ๆการมีธาตุเหล็กน้อยเกินไปสามารถรบกวนหน้าที่จำเป็นต่าง ๆ เหล่านี้ โดยทำให้เกิด
โรค และอาจให้ถึง
ตายได้
[6]ปริมาณธาตุเหล็กทั้งหมดในร่างกายมีประมาณ 3.8 ก. ในชาย และ 2.3 ก. ในหญิงส่วนใน
น้ำเลือด เหล็กจะเวียนไปกับเลือดโดยยึดกับ
โปรตีน transferrin อย่างแน่นมีกลไกหลายอย่างที่ควบคุม
เมแทบอลิซึมของเหล็กในมนุษย์ และป้องกันไม่ให้ขาดกลไกควบคุมหลักอยู่ใน
ทางเดินอาหารแต่ถ้าการสูญเสียเหล็กไม่สามารถชดเชยได้จากการทานอาหาร ภาวะขาดเหล็กก็จะเกิดขึ้นในที่สุดและถ้าไม่รักษา ก็จะลามไปเป็น
ภาวะโลหิตจางเหตุขาดธาตุเหล็ก (iron deficiency anemia)แต่ก่อนจะถึงภาวะโลหิตจาง ภาวะการขาดธาตุเหล็กโดยที่ยังไม่ถึงภาวะโลหิตจางเรียกว่า Latent Iron Deficiency (LID) หรือ Iron-deficient erythropoiesis (IDE)การขาดธาตุเหล็กที่ไม่รักษาอาจนำไปสู่ภาวะโลหิตจากเหตุขาดธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นภาวะโลหิตจางที่สามัญ
[7]โดยมี
เม็ดเลือดแดง (erythrocytes) หรือ
เฮโมโกลบิน ไม่พอคือ ภาวะโลหิตจางเหตุขาดธาตุเหล็กจะเกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีเหล็กไม่พอ มีผลลดการผลิตโปรตีนเฮโมโกลบินซึ่งเป็นตัวจับออกซิเจนและทำให้เม็ดเลือดแดงสามารถส่งออกซิเจนให้กับอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกายเด็ก หญิงช่วง
วัยเจริญพันธุ์ และบุคคลที่มีอาหารไม่สมบูรณ์เสี่ยงต่อโรคมากที่สุดกรณีโดยมากของภาวะโลหิตจางเหตุขาดธาตุเล็กไม่รุนแรง แต่ถ้าไม่รักษาก็อาจสามารถสร้างปัญหาเช่นหัวใจเต้นเร็วหรือไม่ปกติ ปัญหาระหว่าง
การตั้งครรภ์ การโตช้าสำหรับทารกหรือเด็ก
[8]