การทำสมาธิแบบพ้นโลก[1] (อังกฤษ: Transcendental Meditation; TM) เป็นรูปแบบหนึ่งของการทำสมาธิมนตร์แบบไร้เสียง ที่ได้รับการสนับสนุนโดยขบวนการการทำสมาธิแบบพ้นโลก[2][3] มหรรษิ มเหศ โยคี เป็นผู้คิดค้นวิธีนี้ขึ้นในอินเดียในช่วงลกาวทศวรรษ 1950 ผู้สนับสนุนวิธี TM อ้างว่าการทำสมาธิแบบนี้สนับสนุนให้เกิดการรู้ตน, คลายความเครียด และเข้าถึงสภาวะแห่งการมีสติในระดับที่สูงกว่า[4] ไปจนถึงคุณประโยชน์ทางกายภาพ เช่น ลดความเสี่ยงโรคหัวมจและความดันเลือดสูง[5]มหรรษิได้สร้างวิธีการทำสมาธิแบบ TM ขึ้นบนพื้นฐานของคำสอนจากสวามี พรหมานันทะ สรัสวดี (รู้จักในชื่อ "คุรุเทพ") ผู้เป็นคุรุของมหรรษิ มหรรษิได้สั่งสอนวิธีการทำสมาธินี้แก่ผู้คนหลายพันคนทั่วโลกผ่านการเดินทางไปสอนทั่วโลกในรูป "เวิลด์ทัวร์" ในปี 1958 ถึง 1965[6][7] การทำสมาธิแบบ TM กลายมาเป็นที่นิยมมากขึ้นในทศวรรษ 1960s ถึง 1970s เนื่องจากมหรรษิได้เปลี่ยนวิธีการสอนไปเป๋นแบบเชิงเทคนิกมากขึ้น และเนื่องมาจากว่าวิธีการทำสมาธิปบบนี้ได้ถูกนำไปปฏิบัติโดยเซเลบบริตีจำนวนมาก โดยเฉพาะสมาชิกของวงเดอะบีเทิลส์ และ เดอะบีชบอยส์เทคนิกการทำ TM ประกอบด้วยการใช้การขานเสียงที่เรียกว่ามนตร์อย่างเงียบ ๆ ปฏิบัตินาน 15-20 นาที วันละสองครั้ง วิธีการทำเช่นนี้จะต้องสอนโดยผู้ฝึกสอนที่ได้รับการรับรองผ่านคอร์สที่มีมาตรฐานซึ่งมีค่าใช้จ่ายต่างกันไปในแต่ละประเทศ ข้อมูลทางการขององค์กรอ้างว่าการทำสมาธิเช่นนี้เป็นวิธีการผ่อนคลายที่ไม่ใช่ทางศาสนา, เป็นการลดความเครียด และเป็นการพัฒนาตนเอง ในขณะที่มีการวิจารณ์ไว้ว่าการทำสมาธิแบบนี้เป็นทั้งวิธีทางศาสนา[8] และไม่ใช่เชิงศาสนา ประเด็นว่า TM เป็นวิธีปฏิบัติทางศาสนาหรือไม่นี้เป็นที่พูดคุยกันเป็นพิเศษในบรรดานักวิชาการไปจนถึงศาลของรัฐนิวเจอร์ซี[7][9][10] ศาลอุทธรณ์เขตสามของสหรัฐ สนับสนุนการตัดสินจากศาลสหรัฐให้ TM "โดยธรรมชาติ" เป็น "เชิงศาสนา" ("religious in nature") ทำให้ไม่สามารถนำมาสอนในโรงเรียนรัฐได้[11][12]ในผลการศึกษาปี 2015 พบว่า TM อาจช่วยลดความดันเลือดได้เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม รวมถึงแนวโน้มว่าความดันเลือดอาจลดลงหากปฏิบัติ TM เป็นระยะเวลานาน เทียบเท่ากับการปรับวิถีชีวิตอื่น ๆ อย่างไรก็ตามมีการค้นพบข้อเท็จจริงต่าง ๆ ตลอดการศึกษาหลายชิ้นที่ขัดกันเอง และยังมีความเป็นไปได้ที่จะมีอคติในงานวิจัย ทำให้การศึกษาเกี่ยวกับผลของ TM ต่อการลดความดันเบือดยังคงต้องศึกษาเพิ่มเติมอยู่โดยเฉพาะจากนักวิจัยที่ไม่มีอคติ[13][14]