จักรพรรดิซ่งเหรินจง
จักรพรรดิซ่งเหรินจง

จักรพรรดิซ่งเหรินจง

ซ่งเหรินจง (จีน: 宋仁宗; พินอิน: Sòng Rénzōng; 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1010 – 30 เมษายน ค.ศ. 1063 หรือ 14 เมษายน ค.ศ. 1010 [ปีต้าจงเสียงฝู (大中祥符) ที่ 3] – 29 มีนาคม ค.ศ. 1063 [ปีเจียโย่ว (嘉祐) ที่ 8] ตามปฏิทินจีน) ชื่อตัวว่า จ้าว เจิน (จีนตัวย่อ: 赵祯; จีนตัวเต็ม: 趙禎; พินอิน: Zhào Zhēn) เป็นจักรพรรดิองค์ที่ 4 ของราชวงศ์ซ่ง (宋朝) แห่งจักรวรรดิจีน และเมื่อแบ่งราชวงศ์ซ่งออกเป็นสมัยเหนือกับสมัยใต้ นับเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 4 ของราชวงศ์ซ่งเหนือ (北宋朝) เสวยราชย์ราว 41 ปีตั้งแต่ ค.ศ. 1022 จนสิ้นพระชนม์ใน ค.ศ. 1063 นับเป็นจักรพรรดิราชวงศ์ซ่งที่อยู่ในราชสมบัตินานที่สุดจ้าว เจิน เป็นโอรสองค์ที่ 4 ของจ้าว เหิง (趙恆) ผู้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิซ่งเจินจง (宋真宗) กับนางหลี่ (李氏) ผู้ซึ่งเมื่อเสียชีวิตแล้วได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นพระราชชนนีพันปีหลวง ฐานันดรศักดิ์ว่า "จางอี้หฺวังไท่โฮ่ว" (章懿皇太后) จ้าว เจิน เดิมชื่อ "จ้าว โช่วอี้" (趙受益) แต่มีราชโองการใน ค.ศ. 1018 ให้เปลี่ยนเป็นจ้าว เจินเอกสาร ซ่งฉื่อ (宋史) บันทึกว่า จ้าว เจิน เป็นจักรพรรดิที่เปี่ยมเมตตา อ่อนน้อมถ่อมตน มีความอดทนสูง และน้อยครั้งที่จะแสดงอารมณ์ออกมา ร่ำลือกันว่า คืนหนึ่ง จ้าว เจิน อยากเสวยเนื้อแกะ มหาดเล็กจึงจะไปสั่งให้วิเสทปรุงมาถวาย แต่จ้าว เจิน สั่งให้ไม่ต้องไป และยอมทนหิวแทน จ้าว เจิน ยังสั่งให้ข้าราชการระมัดระวังในการลงโทษประหาร ครั้งหนึ่ง รับสั่งว่า "แค่ด่าใครให้ไปตายเรายังไม่เคยทำ แล้วเราจะกล้าลงโทษตายโดยมิชอบได้อย่างไร"[1]รัชกาลของจ้าว เจิน เป็นจุดรุ่งเรืองสุดในด้านอำนาจและอิทธิพลของราชวงศ์ซ่ง วัฒนธรรมของราชวงศ์ซ่ง โดยเฉพาะด้านวรรณกรรม ก็เริ่มเฟื่องฟูในยุคนี้ กวีปราชญ์ราชบัณฑิตชื่อดังในประวัติศาสตร์จีนหลายคนก็มีชีวิตหรือเริ่มสร้างสรรค์ผลงานในรัชกาลนี้ ในจำนวนนี้มีฟ่าน จ้งยาน (范仲淹), เหมย์ เหยาเฉิน (梅堯臣), และโอวหยาง ซิว (歐陽脩) เป็นอาทิ ครั้นปีเจียโย่วที่ 2 มีการสอบขุนนาง หลายคนที่สอบผ่านในครั้งนี้ในอนาคตจะได้เป็นบุคคลสำคัญชื่อก้องโลก เช่น เจิง ก่ง (曾鞏), ซู เจ๋อ (苏辙), ซู ชื่อ (蘇軾), และซู ซฺวิน (苏洵)อย่างไรก็ดี รัชกาลนี้กลับเป็นจุดเริ่มต้นแห่งความเสื่อมสลายของราชวงศ์อันจะส่งผลต่อเนื่องไปกว่า 150 ปีข้างหน้า[2] ปัจจัยสำคัญก็คือนโยบายต่างประเทศ เพราะแต่เดิมมา ราชวงศ์ซ่งเน้นสร้างความสงบสุขมากกว่าสร้างสงครามกับต่างชาติ จึงส่งเสริมกิจการพลเรือนมากกว่าทหาร ทำให้การทหารอ่อนแอ รัฐเพื่อนบ้านอย่างราชวงศ์เซี่ยตะวันตก (西夏) ของชาวตั่งเซี่ยง (党項; Tangut) จึงฉวยโอกาสรุกรานตามชายแดน ครั้นจ้าว เจิน ขึ้นสู่ราชสมบัติ ก็ให้ปรับปรุงการทหารให้เข้มแข็ง แต่ก็ยอมจ่ายเงินมหาศาลเพื่อผูกมิตรกับรัฐศัตรูของราชวงศ์เซี่ยอย่างราชวงศ์เหลียว (遼朝) ของชาวชี่ตัน (契丹; Khitan) ด้วยหวังว่า จะช่วยประกันความปลอดภัยของราชวงศ์ซ่ง แต่นโยบายเช่นนี้ต้องอาศัยเงินจำนวนมาก จึงมีการขึ้นภาษีอย่างหนัก เป็นเหตุให้ชาวบ้านรากหญ้าตกทุกข์ได้ยากเนือง ๆ นำไปสู่การลุกฮือและก่อกบฏทั่วแว่นแคว้น ส่งผลให้อำนาจปกครองของรัฐเสื่อมทรามลงใน ค.ศ. 1063 จ้าว เจิน ประชวรสิ้นพระชนม์ และไร้โอรสสืบบัลลังก์ จึงมีการยกจ้าว ฉู่ (趙曙) ผู้เป็นพระญาติ ขึ้นเป็นจักรพรรดิซ่งอิงจง (宋英宗) สืบราชวงศ์ต่อไป

จักรพรรดิซ่งเหรินจง

ราชวงศ์ สกุลจ้าว
ก่อนหน้า จักรพรรดิซ่งเจินจง (宋真宗)
ครองราชย์ 24 มีนาคม ค.ศ. 1022 – 30 เมษายน ค.ศ. 1063
พระราชมารดา นางหลี่ (李氏)
พระราชบิดา จักรพรรดิซ่งเจินจง
ราชาภิเษก 24 มีนาคม ค.ศ. 1022
สวรรคต 30 เมษายน ค.ศ. 1063 (52 ปี)
ถัดไป จักรพรรดิซ่งอิงจง (宋英宗)
ประสูติ 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1010(1010-05-30)
จ้าว โช่วอี้ (趙受益; ค.ศ. 1010–1018)
จ้าว เจิน (赵祯; ค.ศ. 1018–1063)
รัชศกพระนามหลังสิ้นพระชนม์วัดประจำรัชกาล
รัชศก
  • เทียนเชิ่ง (天聖; ค.ศ. 1023–1032)
  • หมิงเต้า (明道; ค.ศ. 1032–1033)
  • จิ่งโย่ว (景祐; ค.ศ. 1034–1038)
  • เป่า-ยฺเหวียน (寶元; ค.ศ. 1038–1040)
  • คังติ้ง (康定; ค.ศ. 1040–1041)
  • ชิ่งลี่ (慶曆; ค.ศ. 1041–1048)
  • หฺวังโย่ว (皇祐; ค.ศ. 1049–1053)
  • จื้อเหอ (至和; ค.ศ. 1054–1056)
  • เจียโย่ว (嘉祐; ค.ศ. 1056–1063)
พระนามหลังสิ้นพระชนม์
จักรพรรดิถี่เทียน ฝ่าเต้า จี้กง เฉฺวียนเต๋อ เฉินเหวิน เชิ่งอู่ รุ่ยเจ๋อ หมิงเซี่ยว (體天法道極功全德神文聖武睿哲明孝皇帝) (ได้รับใน ค.ศ. 1083)
วัดประจำรัชกาล
เหรินจง (仁宗)

ใกล้เคียง

จักรพรรดินโปเลียนที่ 1 จักรพันธ์ ครบุรีธีรโชติ จักรพรรดิโชวะ จักรพรรดิเมจิ จักรพรรดิ จักรพรรดิยงเจิ้ง จักรพรรดิคังซี จักรพรรดิบ๋าว ดั่ย จักรพรรดิเปดรูที่ 1 แห่งบราซิล จักรพรรดินีฟาราห์ ปาห์ลาวี