นกเงือกดินใต้ หรือ
นกเงือกดินพันธุ์ใต้[2] หรือ
นกเงือกดำโหนกเตี้ย[3](
อังกฤษ: Southern ground hornbill;
ชื่อวิทยาศาสตร์: Bucorvus leadbeateri; ชื่อพ้อง: Bucorvus cafer) เป็นนกขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง ใน
วงศ์นกเงือก (Bucerotidae) จำพวก
นกเงือกดินเป็นนกเงือกดินหนึ่งในสองชนิดที่ยังคงดำรงเผ่าพันธุ์อยู่มาจนถึงปัจจุบัน (หนึ่งชนิด
สูญพันธุ์ไปแล้ว อีกหนึ่งชนิดที่ยังเหลืออยู่ คือ
นกเงือกดินเหนือ (B. abyssinicus)
[4])นกเงือกดินใต้ เป็นนกเงือกขนาดใหญ่ มีความยาวลำตัวและหางเกินกว่า 100 เซนติเมตร หรือ 1 เมตร ตัวพอ ๆ กับ
ไก่งวง มีพฤติกรรมหากินและดำรงชีวิตเป็นหลักบนพื้นดิน แม้จะบินได้ก็ตาม เพราะมีนิ้วตีนที่สั้นทู่ไม่เหมาะแก่การเกาะจับกิ่งไม้ มีจะงอยปากใหญ่ ขาค่อนข้างยาวกว่านกเงือกชนิดอื่น บริเวณใบหน้ามีหนังสีแดงรอบตา ใต้คอมีถุงสีแดง ขนลำตัวและปีกมีสีดำ จัดเป็นนกล่าเหยื่ออีกชนิดหนึ่ง เนื่องจากเป็นนกเงือกดินที่กินแต่เนื้อสัตว์อย่างเดียว กินสัตว์ต่าง ๆ เป็นอาหาร ทั้ง แมลง, สัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็ก เช่น งู, จิ้งจก, กิ้งก่า รวมถึงเต่าบกขนาดเล็ก และรวมถึงกระต่ายป่า หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กได้ด้วย
[3]พบกระจายพันธุ์ตั้งแต่ีตอนเหนือของนามิเบียและแองโกลา, ทางตอนเหนือของแอฟริกาใต้, บุรุนดีและเคนยา โดยอาศัยอยู่ในพื้นที่ ๆ เป็นทุ่งหญ้าสะวันนาที่มีต้นไม้ขนาดใหญ่สำหรับการทำรัง โดยมีหญ้าไม่สูงแต่ขึ้นหนาทึบสำหรับหาอาหาร บางครั้งอาจพบเห็นออกหาอาหารเป็นกลุ่ม
[2]