ในมหากาพย์ฮินดู ของ ปรัตยังคิรา

เจ้าแม่ปรัตยังคิรา มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งอันถูกกล่าวถึงในมหากาพย์ฮินดูรามายณะ อินทรชิต ซึ่งประกอบพิธี "นิกุมภิลายัญ" (พิธีการสักการะบูชาบวงสรวงสังเวยพลีกรรมอุทิศถวายแด่ จ้าวแม่นิกุมภิลา, อันเป็นคำไวพจน์เรียกอีกนามของเจ้าแม่ปรัทยังกีร่า)[5] ในขณะที่พระรามและทหารยุทธโยธาของพระองค์กำลังทำการรบรณรงค์สงครามอยู่ในสนามรบนครลังกา หนุมานได้มาทำลายพิธีกรรมนี้ของอินทรชิต,ด้วยเหตุที่ว่าหากอินทรชิตประกอบพิธีสำเร็จครบถ้วนตามตำราขนบประเพณีจะกลายเป็นอมตะและไม่มีผู้ใดหยุดยั้งเขาไว้ได้ และโดยทั่วไปพระนางถือว่าเป็นกุลเทวดา (เทพบรรพชน) ผู้รักษาตระกูลของทศกัณฐ์และนครลงกา[6]ส่วนในรามเกียรติ์และโขนของไทยและเรียมเกร์ละโคนโขลของกัมพูชาปรากฏนามของพระนางในนามของ กุมภนิยาอันเป็นพิธีกรรมบูชายัญของอินทรชิตแต่ไม่ปรากฏบทบาทของพระนางในรามเกียรติ์และโขนของไทยและเรียมเกร์ละโคนโขลของกัมพูชาเช่นรามายณะต้นฉบับ แต่ยกบทบาทของเทพเจ้าฮินดูที่อินทรชิตทำพิธีการสักการะบูชาบูชายัญครั้งให้แก่ท้าวมหาพรหมธาดาอันเป็นมเหศักดิ์เทวราชแทน[7][8]

แหล่งที่มา

WikiPedia: ปรัตยังคิรา http://www.indiadivine.org/news/hindu-gods-and-god... https://books.google.com/books?id=2MQoAAAAYAAJ&q=N... https://books.google.com/books?id=D4rXAAAAMAAJ&q=n... https://books.google.com/books?id=UP5-AwAAQBAJ&dq=... https://books.google.com/books?id=lUEaMQAACAAJ&dq=... https://www.wordyguru.com/a/%E0%B8%9E%E0%B8%88%E0%... https://dharmyaatra.in/meghnath-kis-devi-ki-puja-k... https://web.archive.org/web/20150319190957/http://... https://www.sac.or.th/databases/thailitdir/charact...