เรื่องราวของพระนางเลือดขาวเกิดขึ้นราว พ.ศ. 1790 ช่วงเวลาที่เกี่ยวเนื่องกับพุทธศาสนาเถรวาทที่ไปสืบมาจากลังกา พระนางเลือดขาวเป็นนบุตรีคหบดีมีอาชีพค้าขาย เป็นคนงามด้วยเบญจกัลยาณี คือ ผมงาม เนื้องาม ฟันงาม ผิวงาม และวัยงาม มีนิสัยโอบอ้อมอารี เลื่อมใสในพระพุทธศาสนา มีเลือดสีขาวแต่กำเนิด ภายหลังเป็นมเหสีเอกของพระเจ้าศรีธรรมาโศกราช มีตำแหน่งเป็นแม่อยู่หัว เมื่อเข้าวัยกลางคนก็ยังไม่มีโอรสธิดา จึงทูลลาออกจากตำแหน่งและสร้างบุญกุศลอุทิศบูรณปฏิสังขรณ์และสร้างวัดขึ้นมากมายทั่วเขตจังหวัดนครศรีธรรมราช ส่วนใหญ่จะสร้างทับลงในบริเวณที่เป็นเทวาลัยเก่าของศาสนาพราหมณ์

ตำนานในท้องถิ่นแต่ละที่แตกต่างกัน แต่ในบางจังหวัดก็มีความคล้ายกัน เช่น ที่จังหวัดตรังมีบางส่วนเกี่ยวข้องกับตํานานนางเลือดขาวจังหวัดพัทลุง หรือตำนานที่จังหวัดชุมพรบางส่วนจะเกี่ยวข้องกับตํานานจังหวัดนครศรีธรรมราชและจังหวัดพัทลุง โดยตํานานนางเลือดขาวที่เมืองตรังนั้นจะกล่าวถึงการที่พระยากุมารกับนางเลือดขาวได้สร้างวัดพระพุทธสิหิงค์และยังได้จําลองรูปพระพุทธสิหิงค์ไว้ที่วัด 1 องค์

ตำนานนางเลือดขาวที่ภูเก็ต พระนางเลือดขาวเป็นมเหสีของเจ้าเมืองหนึ่งแต่ถูกเสนาบดีใส่ร้ายว่ามีชู้กับมหาดเล็กจึงถูกให้ประหารชีวิต แม้จะแสดงความบริสุทธิ์อย่างไรก็ไม่เป็นผล พระนางจึงขอว่าก่อนตายขอเดินทางไปนมัสการพระบรมสารีริกธาตุที่ลังกา ระหว่างเดินทางพบอันตรายมากมายเกือบเอาชีวิตไม่รอด ในที่สุดกลับมาจากลังกาแล้วแวะภูเก็ต จึงได้สร้างวัดพระนางสร้าง

ขณะที่ตำนานมะห์สุหรี เรื่องราวเกิดราว พ.ศ. 2363 พระนางนับถือศาสนาอิสลาม มีพระสวามีเป็นโอรสเจ้าเมืองเกาะลังกาวี ถูกประหารชีวิตเมื่อ พ.ศ. 2362 สันนิษฐานว่าสำนวนที่เกาะลังกาวีนั้นน่าจะมีอิทธิพลจากเรื่องนางเลือดขาวในลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา ตรัง ปากพนัง ไปสร้างเรื่องใหม่ตามเงื่อนไขของสังคมวัฒนธรรมประเพณี[1]