นามสกุลจันทรสาขา

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานนามสกุลแก่เจ้าเมืองมุกดาหารและทายาทผู้สืบเชื้อสายจากเจ้าเมืองมุกดาหารว่า จันทรสาฃา เขียนเป็นอักษรโรมันว่า Chandrasa^kha^ เลขทะเบียนสกุลพระราชทานที่ ๑๓๗๐ ทรงพระราชทานแก่พระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ) เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งที่จางวางอำเภอมุกดาหาร ทวดชื่อพระจันทรสุริยวงษา (กิ่ง) ๒๕/๔/๑๔ ต่อมานิยมเขียนคำว่า จันทรสาฃา เป็น จันทรสาขา เนื่องจากปัจจุบันไม่มีการใช้อักษร ฃ แล้ว[7] ดังปรากฏในเอกสารพระราชทานนามสกุลว่า ขอให้นามสกุลของ พระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ) จางวางอำเภอมุกดาหาร เมืองนครพนม มณฑลอุดร ทวดชื่อพระยาจันทรสุริยวงษา (กิ่ง) ตามที่ขอมานั้นว่า จันทรสาขา (เขียนเป็นอักษรโรมันว่า Chandrasa^kha^) อันเปนมงคลนาม ขอให้สกุลจันทรสาขา มีความเจริญรุ่งเรืองมั่นคงอยู่ในกรุงสยามชั่วกัลปาวสาน พระที่นั่งพิมานปฐม. วันที่ ๒๑ เมษายน พระพุทธศักราช ๒๔๕๗. อนึ่ง คำว่า จันทร มาจากพระนามเดิมของต้นราชตระกูลผู้สร้างเมืองมุกดาหารหรือเมืองบังมุกคือ เจ้าจันทกินรี หรือ เจ้าพระยาจันทรสีโสราชอุปราชามันธาตุราช และมาจากราชทินนามประจำเมืองของเจ้าเมืองมุกดาหารคือ จันทรสุริยวงษา ส่วนคำว่า สาขา เป็นภาษาบาลีตรงกับคำว่า กิ่ง ซึ่งเป็นพระนามเดิมของพระราชอัยกา (ปู่) ของพระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ)

นามสกุลพิทักษ์พนม

พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร (รัชกาลที่ ๘) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานนามสกุลแก่ทายาทผู้สืบเชื้อสายจากอำมาตย์เอก พระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ) อดีตเจ้าเมืองมุกดาหารองค์สุดท้ายว่า พิทักษ์พนม โดยเป็นสกุลอันมาแต่ราชทินนามเดิมของทายาท ลำดับสกุลพระราชทานอักษร พ-ฟ ที่ ๖๕ ทรงพระราชทานแก่หลวงพิทักษ์พนมเขต (ศรีกระทุม จันทรสาขา) นามเดิมว่าท้าวศรีหรือท้าวทุม ดำรงตำแหน่งนายอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๘ เป็นบุตรชายของอำมาตย์เอก พระยาศศิวงษ์ประวัติ (เมฆ) พระราชทานสกุลเมื่อวันที่ ๒๔ กันยายน พ.ศ. ๒๔๘๕[8] นอกจากนี้ หลวงพิทักษ์พนมเขต (ศรีกระทุม) ยังสืบเชื้อสายจากเจ้าเมืองธาตุพนมผ่านทางเจ้านางยอดแก้ว (ก่องมะนี) พระชายาในเจ้าพระยาจันทรสุริยวงษา (กิ่ง) ผู้เป็นชวด (บิดาของทวด) ของหลวงพิทักษ์พนมเขต (ศรีกระทุม) เจ้านางยอดแก้ว (ก่องมะนี) เป็นพระธิดาในเจ้าพระรามราชปราณีศรีมหาพุทธปริษัท (ศรี) เจ้าเมืองธาตุพนมองค์ที่ ๒