ไวยากรณ์ ของ ภาษาอีโด

คำศัพท์ในภาษาอีโดส่วนมากสร้างขึ้นจากรากศัพท์ และไวยากรณ์ก็ได้ดัดแปลงมาจากภาษาเอสเปรันโต ไวยากรณ์ในภาษาอีโดไม่มีข้อยกเว้น ซึ่งแตกต่างจากภาษาธรรมชาติ

เปรียบเทียบไวยากรณ์ระหว่างภาษาอีโด ภาษาเอสเปรันโตและภาษาอังกฤษ

โครงสร้างไวยากรณ์ อีโด อังกฤษ เอสเปรันโต แปลไทย
นามเอกพจน์ -o (libro) book -o (libro) หนังสือ
นามพหูพจน์ -i (libri) books -oj (libroj) หนังสือหลายเล่ม
คุณศัพท์ -a (varma) warm -a (varma) อบอุ่น
วิเศษณ์ -e (varme) warmly -e (varme) อย่างอบอุ่น
กริยาปัจจุบันกาลแท้-ar (irar) to be going to go -anti (iranti) -i (iri) ไป
กริยาอดีตกาลแท้-ir (irir) to have gone -inti (irinti) เคยไป
กริยาอนาคตกาลแท้-or (iror) to be going to go -onti (ironti) จะไป
กริยาปัจจุบันกาล-as (iras) go, goes -as (iras) ไป
กริยาอดีตกาล-is (iris) went -is (iris) เคยไป
กริยาอนาคตกาล-os (iros) will go -os (iros) จะไป
คำสั่ง-ez (irez) go! -u (iru) ไป!
เงื่อนไข-us (irus) would go -us (irus) จะไป

โครงสร้างประโยค

ลำดับโครงสร้างประโยคในภาษาอีโดเป็นเช่นเดียวกับในภาษาอังกฤษ เช่น ในประโยค "ฉันมีหนังสือสีน้ำเงิน" ใช้คำว่า "Me havas la blua libro" ซึ่งมีความหมายตรงกับในภาษาอังกฤษว่า "I have the blue book" ตามลำดับคำต่อคำ อย่างไรก็ตาม โครงสร้างประโยคในภาษาอีโดมีข้อแตกต่างจากในภาษาอังกฤษดังนี้

  • คำคุณศัพท์สามารถเขียนไว้ก่อนคำนามตามแบบภาษาอังกฤษ หรือหลังคำนามตามแบบภาษาฝรั่งเศสก็ได้ เช่น สามารถเขียนได้ทั้ง "Me havas la blua libro" และ "Me havas la libro blua"
  • สามารถเติม n หลังกรรมในประโยคที่ขึ้นต้นด้วยกรรมได้เพื่อให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้น ในกรณีที่ประโยคมีความหมายไม่ชัดเจนว่าคำนามคำใดเป็นกรรมของประโยค เช่น "La blua libron me havas "

การสร้างประโยคปฏิเสธสามารถสร้างได้โดยการเติมคำว่า ne ไว้ข้างหน้ากริยา เช่น "Me ne havas libro" แปลว่า "ฉันไม่มีหนังสือ"

การสร้างประโยคคำถามสามารถสร้างได้โดยการเติมคำว่า ka ไว้ข้างหน้าประโยค เช่น "Ka me havas libro?" แปลว่า "ฉันมีหนังสือหรือไม่?" และยังสามารถเติมคำว่า ka ไว้หน้าคำนามเพื่อสร้างเป็นประโยคคำถามได้ เช่น "Ka Mark?" อาจหมายความว่า "คุณคือมาร์กใช่ไหม?" หรือ "นั่นคือมาร์กใช้ไหม?" หรือ "หมายความว่ามาร์กใช่ไหม?" ก็ได้

สรรพนาม

เอกพจน์พหูพจน์ไม่เจาะจง
บุรุษที่ 1บุรุษที่ 2บุรุษที่ 3บุรุษที่ 1บุรุษที่ 2บุรุษที่ 3
ไม่เป็นทางการเป็นทางการเพศชายเพศหญิงสัตว์และสิ่งของโดยรวมเพศชายเพศหญิงสัตว์และสิ่งของโดยรวม
ภาษาอีโดmetuvuil (u)el (u)ol (u)luniviilieliolilion (u)
ภาษาเอสเปรันโตmici¹vi¹liŝiĝiĝi²nivi   ilioni
ภาษาอังกฤษIthou/youyouhesheithe/she/itweyou   theyone

แหล่งที่มา

WikiPedia: ภาษาอีโด http://www.crazyverse.com/ido/ido_for_all.pdf http://www.europa.idolinguo.com/Francia/Idorenkont... http://www.europa.idolinguo.com/Germania/Idokonfer... http://www.europa.idolinguo.com/Polonia/krakow2002... http://www.europa.idolinguo.com/Ukrainia/Idorenkon... http://www.idolinguo.de/Idorenkontro2008/ http://www.idolinguo.de/index.php/DIG/IdoKonfereo2... http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NL... http://ido-vivo.info/kgd.pdf#page=7 http://www.ido-vivo.info/