มองโกลอยด์ (
อังกฤษ: Mongoloid) คือ คำจำกัดความของกลุ่มชาติพันธุ์พื้นเมืองในภูมิภาค
เอเชียตะวันออก เอเชียกลาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียเหนือ เอเชียใต้ อาร์กติก ทวีปอเมริกา และ
หมู่เกาะแปซิฟิก และเป็นส่วนหนึ่งของ "
Three Great Races"(3 เผ่าพันธุ์หลัก) ตามแนวคิดของ
Georges Cuvier นักธรรมชาติวิทยาและนักสัตววิทยาชาวฝรั่งเศส ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 ร่วมกับเผ่าพันธุ์คอเคซอยด์และนิกรอยด์ คำว่า มองโกลอยด์ เป็นการผสมคำระหว่างคำว่า
มองโกล(
Mongol) หมายถึงชาติพันธุ์มองโกลในเขต
ทุ่งหญ้าสเตปป์ของภูมิภาค
เอเชียเหนือและ
ประเทศมองโกเลียในปัจจุบัน กับ οειδές (-ออยเดส) หรือ είδες (-อิเดส) ในภาษากรีกโบราณ แปลว่า มีรูปแบบของ, มีลักษณะของ เมื่อรวมกันจึงมีความหมายถึง "เผ่าพันธุ์ที่มีลักษณะเหมือนชาวมองโกล"ชาติพันธุ์ในกลุ่มมองโกลอยด์จะมีลักษณะของฟีโนไทป์บางประการที่แสดงออกร่วมกัน อาทิ
Epicanthic folds (ชั้นหนังเปลือกตาบนที่พับปิดบริเวณมุมของหัวตา), มีลักษณะทางทันตกรรมแบบ
sinodonty, รูปร่างลักษณะบางอย่างเหมือนเด็กแม้ในวัยผู้ใหญ่(
Neoteny) , Oblique
palpebral fissures (ช่องว่างระหว่างเปลือกตาบนและล่างที่มีลักษณะเฉียง),
จุดมองโกเลียยังเป็นสิ่งที่ค่อนข้างพบมากในเด็กแรกเกิดจนถึง 4 ขวบ, เส้นผมสีดำและเหยียดตรง, ม่านตาสีน้ำตาลเข้ม, ดวงตารูปเมล็ดอัลมอนด์ และมิติของใบหน้าค่อนข้างแบนเมื่อเทียบกับคอเคซอยด์เป็นต้น แนวคิดเกี่ยวกับเผ่าพันธุ์มองโกลอยด์ในอดีตถูกมองว่าใช้ลักษณะการจำแนกแบบ
อนุกรมวิธานหรือทำให้ชาติพันธุ์ในกลุ่มมองโกลอยด์กลายเป็นสิ่งมีชีวิตต่างสาย
วิวัฒนาการ การจำกัดความของคำว่า "มองโกลอยด์" จึงยังเป็นข้อถกเถียงและไม่นิยมใช้ในกลุ่มนักมานุษยวิทยาส่วนใหญ่ในปัจจุบัน การศึกษาพันธุศาสตร์และมานุษยวิทยาที่หลากหลายได้ข้อสรุปว่ามีสามเผ่าพันธุ์ การศึกษาในปี 2019 โดยหยวนพบว่าคนมองโกลอยด์ (ชาวเอเชียตะวันออก) มีลักษณะทางพันธุกรรมที่เป็นเอกลักษณ์
[1]การศึกษาทางพันธุกรรมของเฉิน (2020) พบหลักฐานเพิ่มเติมเกี่ยวกับต้นกำเนิดที่เป็นเอกลักษณ์ของเผ่าพันธุ์มองโกลอยด์ พวกเขาสรุปว่าหลักฐานทางพันธุกรรมใหม่ขัดแย้งกับ "ผู้อพยพชาวต่างชาติจากแอฟริกา"พวกเขาเชื่อว่าเผ่าพันธุ์มองโกลอยด์มีต้นกำเนิดในประเทศจีนตอนใต้
[2]ลักษณะของชาวมองโกลอยด์ คือ มีผิวเหลืองหรือน้ำตาล ผมเหยียดตรง เส้นผมค่อนข้างหยาบ ขนตามตัวมีน้อย ศีรษะค่อนข้างกลมและแบน รูปหน้ากลม จมูกไม่กว้าง ไม่โด่ง โหนกแก้มนูนเห็นได้ชัดเจน เบ้าตาตื้น เปลือกตาอูม รูปตาเรียว นัยตาสีน้ำตาลหรือสีดำ ริมฝีปากบาง รูปร่างสันทัด เตี้ยถึงสูงปานกลาง