ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ ของ ยุทธการที่ด่านแฮบังก๋วน

ยุทธการที่ด่านแฮบังก๋วนไม่มีการบันทึกในจดหมายเหตุสามก๊กของตันซิ่ว ไม่มีการกล่าวถึงการรบตัวต่อตัวระหว่างม้าเฉียวและเตียวหุย การแปรพักตร์ของม้าเฉียวจากฝ่ายเตียวฬ่อมายังฝ่ายเล่าปี่นั้นมีบันทึกในชีวประวัติม้าเฉียวในจดหมายเหตุสามก๊กดังนี้

"ม้าเฉียวไม่อาจเข้ากันได้กับเตียวฬ่อ ทั้งสองต่างระหว่างซึ่งกันและกัน เมื่อม้าเฉียวได้ยินว่าเล่าปี่กำลังล้อมเล่าเจี้ยงที่เซงโต๋ (เมืองเอกของแคว้นเอ๊กจิ๋ว) จึงได้เขียนจดหมายลอบส่งให้เล่าปี่ แสดงความเต็มใจที่จะยอมสวามิภักดิ์ เล่าปี่ส่งคนไปรับม้าเฉียว จากนั้นม้าเฉียวจึงนำทหารของตนไปยังยอกเมืองเซงโต๋ทำให้ภายในเมืองเกิดความตื่นตระหนก เล่าเจี้ยงจึงยอมจำนน เล่าปี่แต่งตั้งให้ม้าเฉียวดำรงตำแหน่งขุนพลผู้พิชิตตะวันตกและให้ม้าเฉียวไปดูแลเมืองหลินจฺวี่ (臨沮)"[1]

อรรถาธิบายจากเตี่ยนเลฺว่ในชีวประวัติม้าเฉียวได้บันทึกว่า

"เมื่อเล่าปี่ได้ยินว่าม้าเฉียวมาถึงก็มีความยินดีพูดว่า 'เอ๊กจิ๋วเป็นของข้าแล้ว' จากนั้นจึงส่งคนไปพบม้าเฉียวพร้อมทั้งส่งกองกำลังเสริมและเสบียงไปให้ม้าเฉียว เมื่อม้าเฉียวมาถึงเซงโต๋ได้นำทหารไปตั้งมั่นที่ทางเหนือของเมือง แล้วเซงโต๋ก็ล่มหลังม้าเฉียวมาถึงได้สิบวัน"[2]

ไม่มีการกล่าวถึงบทบาทของจูกัดเหลียง กันหยง เอียวสง และลิอิ๋นในเหตุการณ์การแปรพักตร์ของม้าเฉียว

ใกล้เคียง

ยุทธการที่เดียนเบียนฟู ยุทธการที่เซกิงาฮาระ ยุทธการที่มอสโก ยุทธการที่เซี่ยงไฮ้ ยุทธการที่อิเหลง ยุทธการที่สตาลินกราด ยุทธการที่ฝรั่งเศส ยุทธการที่โอกินาวะ ยุทธการที่เทอร์มอพิลี ยุทธการที่วอเตอร์ลู