ลอธลอริเอนเป็นดินแดนป่าที่อยู่ในหุบเขาอันดูอิน ระหว่างแม่น้ำซิลเวอร์โลด กับแม่น้ำอันดูอิน ในยุคบรรพกาลเมื่อพวกเอลฟ์เดินทางอพยพครั้งใหญ่ไปสู่แผ่นดินอมตะ มีเอลฟ์ชาวเทเลริกลุ่มหนึ่งที่ละทิ้งการเดินทางและลงหลักปักฐานในดินแดนลุ่มแม่น้ำแห่งนี้ คือชาวนันดอร์ ซึ่งเป็นพวกเดียวกันกับ ไลเควนดิ แห่งออสซิริอันด์ เอลฟ์นันดอร์เหล่านี้ในยุคหลังเรียกกันว่า เอลฟ์ป่า หรือซิลวันเอลฟ์

อาณาจักรของชาวนันดอร์แถบนี้เดิมเรียกกันว่า ลินโดรินันด์ (Lindórinand) อันเป็นคำในภาษานันดอริน หมายถึง "หุบเขาแห่งเสียงเพลง" ในยุคต่อมาแผ่นดินนี้ถูกเรียกว่า ลอรินันด์ (Lórinand) หมายถึง "หุบเขาสีทอง" หรือบ้างก็เรียก เลาเรลินโดรินัน(Laurelindórinan) "หุบเขาสีทองแห่งเสียงเพลง" อันเป็นคำประสมระหว่างภาษาเควนยากับภาษาซินดาริน ดินแดนลอรินันด์นี้ในภาษาซินดารินจะเรียกว่า กลอร์นัน (Glornan) หรือ นันเลาร์ (Nan Laur) ส่วนในภาษาเควนยาจะเรียก เลาเรนันเด (Laurenandë) ซึ่งชื่อเหล่านี้สื่อถึงต้นไม้ใหญ่สีเหลืองทอง มัลลอร์น (Mallorn) ที่กิลกาลัดได้รับเป็นของขวัญมาจากชาวนูเมนอร์ และส่งมาให้ปลูกที่นี่

ผู้นำของชาวลอรินันด์ที่มีปรากฏย้อนหลังไกลที่สุด คือ อัมเดียร์ บิดาของอัมรอธ ซึ่งเคยยกทัพชาวลอรินันด์ไปร่วมรบในสงครามเอเรกิออน และสงครามแห่งพันธมิตรครั้งสุดท้าย ในตอนปลายยุคที่สอง ตามเกร็ดตำนานที่ปรากฏใน Unfinished Tales อัมเดียร์เสียชีวิตในสงครามนี้ เช่นเดียวกับ โอโรแฟร์ บิดาของธรันดูอิล ปู่ของเลโกลัส อัมรอธได้ขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งลอรินันด์สืบต่อมา

จนกระทั่งถึงเหตุการณ์วิบัติในเหมืองมอเรีย เมื่อปีที่ 1981 ของยุคที่สาม อัมรอธกับนิมรอเดลคู่รักของเขาต้องสิ้นชีวิต เป็นโศกนาฏกรรมรักที่มีชื่อเสียงมากเรื่องหนึ่งในหมู่เอลฟ์ในยุคที่สาม เมื่อนั้นลอรินันด์ก็ไร้ผู้นำ เมื่อกาลาเดรียลและเคเลบอร์นเดินทางมาถึง ชาวซิลวันในดินแดนนี้ก็พร้อมใจยกให้ทั้งสองเป็นราชาและราชินี แต่กาลาเดรียลไม่รับ คงถือว่าตนเป็นเพียง "ผู้ดูแล" (Guardian) อาณาจักรแห่งนี้เท่านั้น

ด้วยอำนาจของแหวนเนนย่า ที่อยู่ในความครอบครองของกาลาเดรียล ทำให้อาณาจักรแห่งนี้สดชื่นสวยงามและอ่อนเยาว์อยู่เสมอ กาลาเดรียลตั้งชื่อให้ดินแดนนี้ใหม่ว่า ลอธลอริเอน ด้วยความรำลึกถึงต้นไม้สีทองแห่งวาลินอร์ และระลึกถึงอุทยานลอริเอนอันงดงามแห่งแผ่นดินอมตะ

สำหรับชื่อของดินแดนแห่งนี้ในภาษาอื่นๆ คือ ดวิมอร์ดีน (Dwimordene) ในภาษาโรเฮียร์ริค โดยคำว่า 'ดวิมอร์' มีความหมายถึง "เงาวูบวาบ" อันสืบเนื่องมาจากมายาของเหล่าเอลฟ์ในดินแดนแห่งนี้ และในภาษาเวสทรอนจะเรียกว่า ไพรทอง (The Golden Wood)