ถึงแม้ว่าปลาหมอสีมีรูปร่างลักษณะแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อม เช่น ปลาตัวแบนที่แฝงตัวตามพืชน้ำอย่างปลาเทวดา หรือปลานักล่าลำตัวเพรียวอย่างปลาหมอออสเซลาริส ปลาในวงศ์นี้ก็มีลักษณะร่วมอันเป็นเอกลักษณ์ คือ

• มีกรามพิเศษในลำคอ นอกเหนือไปจากกรามแท้
• มีรูจมูกสองรู ซึ่งต่างจากปลาส่วนใหญ่ที่มีสี่รูจมูก
• ไม่มีชั้นกระดูกใต้รอบตา
• เส้นข้างลำตัวขาดตอน ตัดแบ่งเป็นสองส่วน
• กระดูกหู มีลักษณะเฉพาะ
• ลำไส้เล็กหันออกจากทางด้านซ้ายของกระเพาะ
• มีพฤติกรรมการเลี้ยงดูไข่และลูกอ่อน