สัมพันธภาพระหว่างจีนกับสหรัฐและการมาเยือนจีนของนิกสัน ของ วรรณไว_พัธโนทัย

สัมพันธภาพระหว่างจีนกับสหรัฐที่ตึงเครียดมาเป็นเวลายาวนาน 20 กว่าปี ได้เริ่มผ่อนคลายลง เมื่อมีการแข่งขันปิงปองโลกครั้งที่ 31 ที่ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งทีมปิงปองจีนได้เชื้อเชิญให้ทีมปิงปองของสหรัฐ เดินทางมาแข่งขันที่ประเทศจีน เพื่อเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างกัน ซึ่งสหรัฐได้ตอบรับและส่งทีมปิงปองของตนไปร่วมการแข่งขันในทันที และได้รับการต้อนรับที่อบอุ่นจากประชาชนชาวจีน นักกีฬาจีน รวมถึงได้รับเชิญในงานเลี้ยงต้อนรับจากนายกรัฐมนตรีโจวเอินไหลด้วย

จากวันนั้นไม่นาน ในวันที่ 9 กรกฎาคม 2514 ปีเดียวกันนั้นเอง ดร.เฮนรี่ คิสซิงเจอร์ ที่ปรึกษาพิเศษฝ่ายรักษาความมั่นคงแห่งชาติของประธานาธิบดีสหรัฐ ได้ดำดินไปนครปักกิ่ง เพื่อปูทางเชื่อมความสัมพันธ์ โดยได้หายตัวไประหว่างเยือนประเทศปากีสถาน เมื่อเข้าไปจีนแล้ว คิสซิงเจอร์ก็ได้เข้าพบปะเจรจากับนายกรัฐมนตรีโจวเอินไหลในทันที การเจรจาดำเนินอยู่เป็นเวลา 2 วัน คิสซิงเจอร์ก็เดินทางกลับในวันที่ 11 กรกฎาคม และในวันที่ 15 กรกฎาคม ประธานาธิบดีนิสันแห่งสหรัฐ ก็ได้ออกโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจ โดยประกาศต่อสาธารณชนชาวอเมริกัน ถึงการจะเดินทางไปเยือนจีนของประธานาธิบดีนิกสัน ซึ่งถือเป็นข่าวช๊อคโลกเลยทีเดียว

เฮนรี่ คิสซินเจอร์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ในรัฐบาลของประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน แห่งสหรัฐ บุคคลผู้มีส่วนสำคัญคู่กับโจวเอินไหล ในการดำเนินยุทธศาสตร์การทูตปิงปอง

ด้วยสถานการณ์โลกที่เปลี่ยนแปลงจากหน้ามือเป็นหลังมืออย่างฉับพลัน หลายประเทศที่ล่มหัวจมท้ายกับสหรัฐ และตั้งตัวเป็นศัตรูกับจีนอย่างรุนแรงตลอดมานั้น ก็เริ่มมีปฏิกิริยาเปลี่ยนแปลงท่าทีตาม รวมถึงไทยในขณะนั้น โดยรัฐบาลจอมพลถนอม กิตติขจร เอง ก็เริ่มโลเลว่าควรจะปรับปรุงความสัมพันธ์ที่ดีกับจีนหรือไม่อย่างไร จีนยังคงใช้กีฬาปิงปอง เป็นสื่อในการเชื่อมสัมพันธ์ไมตรีกับนานาประเทศทั่วโลกต่อไปไม่หยุดยั้ง หลังจากใช้ได้ผลกับสหรัฐ โดยในเดือนกันยายน พ.ศ. 2514 นั้นเอง จีนก็ได้ขอให้ไทยส่งทีมปิงปองไปร่วมการแข่งขันชิงชนะเลิศแห่งเอเชียขึ้นที่นครปักกิ่ง ซึ่งจอมพลถนอม กิตติขจร นายกรัฐมนตรี ในฐานะหัวหน้าคณะปฏิวัติในขณะนั้น ก็ได้จัดส่งคณะทีมปิงปองไทยไปร่วมการแข่งขันตามคำเชิญ โดยจอมพลถนอม ได้มอบหมายให้คุณประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ ซึ่งตำแหน่งในขณะนั้นคือ รองผอ. ฝ่ายเศรษฐกิจและการคลังของคณะปฏิวัติ ร่วมเดินทางไปกับทีมปิงปองไทย ในฐานะที่ปรึกษาคณะฯ โดยจุดประสงค์ที่รัฐบาลให้คุณประสิทธิ์ร่วมเดินทางไปกับทีมปิงปองไทย ก็เพื่อต้องการให้คุณประสิทธิ์หาโอกาสผูกสัมพันธ์กับผู้นำจีน

วันที่ประวัติศาสตร์โลก ต้องบันทึกเป็นก้าวแรกในการกระชับความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐกับจีน เมื่อประธานาธิบดี ริชาร์ด นิกสัน แห่งสหรัฐเป็นประธานาธิบดีคนแรกที่เยือนประเทศจีนในยุคคอมมิวนิสต์อย่างเป็นทางการ และได้สัมผัสมือกับ ประธานเหมาเจ๋อตง ผู้นำประเทศจีนในขณะนั้น