วสุพันธุ (
จีนตัวเต็ม: 世親; ;
พินอิน: Shìqīn; ทิเบต: དབྱིག་གཉེན་
ไวลี: dbyig gnyen มีชีวิตอยู่ยุคประมาณ พ.ศ. 859–943) เป็นภิกษุและนักปราชญ์จาก
แคว้นคันธาระ เป็นผู้อรรถาธิบาย
อภิธรรมที่เป็นหลักการของนิกาย
สรวาสติวาทและ
เสาตรานติกะ วสุพันธุเป็นน้องชายต่างบิดาของ
อสังคะ เดิมทีเป็นภิกษุนิกายสรวาสติวาท ได้เปลี่ยนมานับถือนิกาย
มหายานตามอสังคะ เป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้งนิกาย
โยคาจารร่วมกับอสังคะ เป็นหนึ่งในสิบเจ็ดคณาจารย์ใน
นาลันทา พุทธวิทยาลัยที่ปัจจุบันตั้งอยู่ใน
รัฐพิหาร[1]วสุพันธุเกิดที่ปุรุสปุระ (ปัจจุบันคือ
เปศวาร์) บิดาเป็นพราหมณ์ตระกูลเกาศิกะ ประจำอยู่ในราชสำนัก มีความเชี่ยวชาญเรื่อง
พระเวท มารดาชื่อ วิริญจี วสุพันธุแต่งอรรถกถาอธิบายอักษยมตินิรเทศสูตรและทศภูมิกสูตร นำหลักการสำคัญของโยคาจารที่อสังคะได้บรรจุไว้ในคัมภีร์ต่าง ๆ ออกมาเผยแพร่แก่นักปราชญ์ในยุคนั้น
[2] คัมภีร์อภิธรรมโกศะ เป็นผลงานของวสุพันธุที่ใช้กันแพร่หลายใน
ธิเบตและเอเชียตะวันออก วสุพันธุได้นำหลักการทางพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะที่เกี่ยวกับวิชญาณ (วิญญาณ) มาจัดระบบสอนในเชิงปรัชญาและอธิบายเชื่อมโยงกับทฤษฎีจิตนิยมแบบต่าง ๆ