ษิมมี (อาหรับ: ذمي‎, ḏimmī, ออกเสียง: [ˈðɪmmiː]; โดยรวมเรียกว่า أهل الذمة, อะฮ์ลุษษิมมะฮ์, "ชาว ษิมมะฮ์") เป็นคำเรียกสมัยก่อน[1] ที่ใช้หมายถึงผู้ที่ไม่ใช่มุสลิมที่อาศัยอยู่ในรัฐอิสลามและได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย[1][2]:470 คำนี้แปลตรงตัวได้ว่า "ผู้ที่ได้รับการคุ้มครอง"[3] หมายถึงข้อผูกพันของรัฐตามกฎหมาย ชะรีอะฮ์ ที่จะต้องคุ้มครองชีวิต ทรัพย์สิน และเสรีภาพทางศาสนาของปัจเจกบุคคลโดยแลกเปลี่ยนกับความภักดีต่อรัฐและการชำระเงิน ญิซญะฮ์ ซึ่งเป็นส่วนเติมเต็มของ ซะกาต ที่มุสลิมจ่าย[4] ษิมมี จะได้รับการยกเว้นหน้าที่บางอย่างที่มอบหมายไว้เฉพาะสำหรับมุสลิม และไม่ได้รับสิทธิพิเศษและเสรีภาพบางอย่างที่สงวนไว้เฉพาะแก่มุสลิม แต่นอกเหนือจากนั้นยังคงมีความเท่าเทียมภายใต้กฎหมายทรัพย์สิน สัญญา และข้อผูกมัด[5][6][7]ภายใต้กฎหมาย ชะรีอะฮ์ ชุมชน ษิมมี มักได้รับการบริหารด้วยกฎหมายของตนแทนกฎหมายบางประการที่บังคับใช้แก่ชุมชนมุสลิม เช่น ชุมชนยิวในมะดีนะฮ์เคยได้รับอนุญาตให้มีสภาฮาลาคาเป็นของตนเอง[8] และระบบมิลเลตของจักรวรรดิออตโตมันอนุญาตให้ชุมชนษิมมีหลายแห่งปกครองตนเองภายใต้ศาลกฎหมายแยกต่างหาก นอกจากนี้ ชุมชน ษิมมี สามารถกระทำกิจบางอย่างที่ชุมชนมุสลิมห้ามได้ เช่น การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และเนื้อสุกร[9][10][11]ในอดีต สถานะษิมมีเคยนำไปใช้กับชาวยิว, คริสต์ศาสนิกชน และอัศศอบิอะฮ์ซึ่งถือว่าเป็น "ชาวคัมภีร์" ตามเทววิทยาอิสลาม ต่อมาสถานะนี้ได้รับการนำไปใช้กับผู้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์, ซิกข์, ฮินดู, เชน และพุทธ[12][13][14]มุสลิมสายกลาง (Moderate Muslim) โดยทั่วไปปฏิเสธระบบ ษิมมี เพราะมองว่าไม่เหมาะสมต่อสมัยรัฐชาติและประชาธิปไตย[15]