ไม่ว่าจะเป็นที่มาของคำว่า “ตระกูลการเขียนแบบลุ่มแม่น้ำฮัดสัน” หรือการตีพิมพ์ครั้งแรกต่างก็ไม่เป็นที่ทราบแน่นอน แต่เชื่อกันว่าเดิมมาจากนักวิพากษ์ศิลป์แคลเรนซ์ คุคแห่ง “New York Tribune” หรือโดยจิตรกรภูมิทัศน์โฮเมอร์ ดี. มาร์ติน[2] ตามความหมายเดิมเป็นคำที่เป็นเชิงดูแคลนเมื่อศิลปะลักษณะดังว่าหมดความนิยมลงไปเมื่อจิตรกรรม “กลางแจ้ง” ของตระกูลการเขียนแบบบาร์บิซองเข้ามาเป็นที่นิยมกันในบรรดาผู้อุปถัมภ์และผู้สะสมศิลปะอเมริกันแทนที่

จิตรกรรมของตระกูลการเขียนแบบลุ่มแม่น้ำฮัดสันสะท้อนให้เห็นหัวเรื่องสามเรื่องของอเมริกาในคริสต์ศตวรรษที่ 19: การค้นพบ, การสำรวจ และ การตั้งถิ่นฐาน นอกจากนั้นก็เป็นจิตรกรรมที่แสดงให้เห็นภูมิทัศน์อเมริกันที่มีลักษณะเป็นท้องทุ่ง (pastoral) ที่มนุษย์และสิ่งแวดล้อมสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข

ภูมิทัศน์ของตระกูลการเขียนแบบลุ่มแม่น้ำฮัดสันจะมีลักษณะที่เป็นสัจจะ, เต็มไปด้วยรายละเอียด และบางครั้งก็เป็นเขียนภาพธรรมชาติเชิงอุดมคติ ที่มักจะผสมผสานกันระหว่างบริเวณที่มีการทำเกษตรกรรมและธรรมชาติที่ยังไม่ได้รับการบุกเบิกที่เริ่มจะหายไปอย่างรวดเร็วจากบริเวณลุ่มแม่น้ำฮัดสันแทบจะในช่วงเวลาเดียวกับที่มาเริ่มรู้ถึงคุณค่าของแบบเป็นป่าและความสวยงามโดยทั่วไป โดยทั่วไปแล้วจิตรกรของตระกูลการเขียนแบบลุ่มแม่น้ำฮัดสันมีความเชื่อว่าธรรมชาติในรูปของภูมิทัศน์อเมริกันเป็นสิ่งที่เกิดจากการสร้างสรรค์ของพระเจ้า แม้ว่าจิตรกรแต่ละคนจะมีระดับความศรัทธาทางศาสนาอันแตกต่างกันไปก็ตาม จิตรกรกลุ่มนี้ได้รับแรงบันดาลใจจากจิตรกรชั้นปรมาจารย์ของยุโรปเช่นโคลด ลอร์แรน, จอห์น คอนสตาเบิล และ เจ.เอ็ม.ดับเบิลยู. เทอร์นเนอร์ และมีความซาบซึ้งในความงามตามธรรมชาติของอเมริกาเช่นเดียวกับนักเขียนชาวอเมริกันร่วมสมัยเช่นเฮนรี เดวิด ทอโร หรือ ราล์ฟ วอลโด เอเมอร์สัน

ขณะที่องค์ประกอบของภาพดูเหมือนจริง แต่ภาพเขียนหลายภาพมาจากการผสานองค์ประกอบจากฉากหลายฉากเข้าด้วยกัน หรือ จากการสังเกตภูมิทัศน์ต่างๆ ของจิตรกร ในการรวบรวมข้อมูลทางจักษุจิตรกรก็ต้องทำการเดินทางไปยังบริเวณต่างๆ ที่บางครั้งก็ลำบากยากเข็ญที่เป็นสิ่งแวดล้อมที่ยากที่จะไปนั่งเขียนภาพจริงๆ ได้ ระหว่างการเดินทางไปสำรวจจิตรกรก็จะร่างภาพบันทึกหรือพยายามจดจำสิ่งที่ได้ไปเห็นมาเอาไว้เพื่อนำมาใช้ในการเขียนภาพต่อมาเมื่อกลับมาจากการเดินทาง