สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตลิทัวเนีย (อังกฤษ: Lithuanian Soviet Socialist Republic; ลิทัวเนีย: Lietuvos Tarybų Socialistinė Respublika; รัสเซีย: Лито́вская Сове́тская Социалисти́ческая Респу́блика) เป็นหนึ่งในสาธารณรัฐสิบห้าแห่งที่ประกอบกันเป็นสหภาพโซเวียต สาธารณรัฐแห่งนี้ดำรงอยู่ระหว่าง ค.ศ. 1940–1990สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตลิทัวเนียถูกจัดตั้งเป็นรัฐหุ่นเชิดของสหภาพโซเวียตเมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม ค.ศ. 1940 (ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2)[1] ในอาณาบริเวณที่ก่อนหน้านั้นเคยเป็นสาธารณรัฐลิทัวเนียซึ่งเป็นรัฐเอกราช แต่ถูกกองทัพโซเวียตเข้ายึดครองตั้งแต่วันที่ 16 มิถุนายน ค.ศ. 1940 ตามถ้อยคำในสนธิสัญญาไม่รุกรานกันระหว่างเยอรมนีกับสหภาพสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตซึ่งทั้งสองฝ่ายได้ลงนามไว้เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม ค.ศ. 1939การรุกรานสหภาพโซเวียตของเยอรมนีนาซีระหว่างปี ค.ศ. 1941–1944 ส่งผลให้สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตลิทัวเนียถูกยุบเลิกไปโดยพฤตินัย ต่อมาเมื่อทหารเยอรมันถอนกำลังออกไปในช่วงปี ค.ศ. 1944–1945 สหภาพโซเวียตก็กลับมามีอำนาจครอบงำลิทัวเนียอีกครั้งและเป็นอยู่เช่นนั้นนานถึงห้าสิบปี อย่างไรก็ตาม ชาติตะวันตกหลายชาติ (รวมทั้งสหรัฐอเมริกา) ยังคงรับรองว่าลิทัวเนียเป็นรัฐเอกราชและมีอธิปไตยโดยนิตินัยต่อไป โดยขึ้นกับกฎหมายระหว่างประเทศซึ่งมีตัวแทนเป็นคณะทูตและกงสุลต่าง ๆ ที่ลิทัวเนียได้แต่งตั้งไว้ก่อนปี ค.ศ. 1940ในวันที่ 18 พฤษภาคม ค.ศ. 1989 สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตลิทัวเนียได้ประกาศอธิปไตยแห่งรัฐตลอดทั่วทั้งดินแดนของตนในช่วงที่มีการปรับโครงสร้างทางการเมืองและเศรษฐกิจภายในสหภาพโซเวียต ในวันที่ 11 มีนาคม ค.ศ. 1990 สาธารณรัฐลิทัวเนีย (เปลี่ยนชื่อมาจากสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตลิทัวเนีย) ได้รับการสถาปนาขึ้นอีกครั้งด้วยรัฐบัญญัติว่าด้วยการคืนสถานะรัฐลิทัวเนียและได้รับการรับรองจากหลายประเทศในช่วงเวลาไม่นานก่อนการล่มสลายของสหภาพโซเวียต และในวันที่ 6 กันยายน ค.ศ. 1991 สหภาพโซเวียตก็ประกาศรับรองเอกราชของลิทัวเนีย