แคว้นสุรเสนะ (
อังกฤษ: Kingdom of Surasena;
สันสกฤต: शूरसेन, Śūrasena) เป็นอาณาจักรโบราณในอินเดีย มี
มถุราเป็นเมืองหลวง เป็นหนึ่งใน
มหาชนบท 16 แคว้น
[1] มีปรากฎในมหากาพย์
รามายณะ[2] and Cleisobra.
[3]แคว้นสุรเสนะ อาณาเขตของแคว้นไม่มีบอกไว้ชัดเจนมากนัก แคว้นนี้มักได้รับการกล่าวถึงร่วมกับ
แคว้นกุรุ และ
แคว้นมัจฉะเสมอ ๆ สันนิษฐานว่าอาจจะเป็นประเทศเพื่อนบ้านที่มีอาณาเขตติดต่อกัน โดยพระเจ้าแผ่นดินของแคว้นสุรเสนะใน
สมัยพุทธกาล ในบันทึกปรากฏพระนามว่า
พระเจ้ามธุรราชอวันตีบุตร ซึ่งสันนิษฐานตามพระนามนี้ว่า พระราชมารดาอาจจะเป็นเจ้าหญิงจากแคว้นอวันตี โดยมถุรา (หรือ มธุรา) เมืองหลวงของแคว้นสุรเสนะ ตั้งอยู่ทางฝั่งขวา หรือฝั่งตะวันตกของแม่น้ำยมุนา และอยู่กึ่งกลางของเส้นทางติดต่อระหว่างกรุง
อินทรปรัสถ์ เมืองหลวงของแคว้นกุรุ กับ
โกสัมพี เมืองหลวงของ
แคว้นวังสะในสมัยนั้น ซึ่งในปัจจุบันเมืองนี้ เมืองต่างๆนี้ก็ยังคงชื่อเดิมอยู่ อยู่ใน
รัฐอุตตรประเทศ เหนือ
อัคระ เมืองแห่ง
ทัชมาฮาลขึ้นไปประมาณ 56 กิโลเมตร หรือ 35 ไมล์ อยู่ใต้กรุง
เดลีลงมาประมาณ 141 กิโลเมตร หรือ 88 ไมล์ แต่ตัวเมืองมถุราปัจจุบัน ไม่ได้อยู่ ณ ที่เดิมเลยเสียทีเดียว พื้นที่เมืองมถุราแต่เดิมนั้น บัดนี้เป็นซากเรียกกันว่า
มโหลิ อยู่ห่างจากตัวเมืองปัจจุบันออกไปทางตะวันตกเฉียงใต้ 8 กิโลเมตร หรือ 5 ไมล์