บทความนี้ใช้ภาษาที่เป็นศัพท์เฉพาะทางที่ความหมายส่วนใหญ่ต่างจากพจนานุกรมโดยทั่วไป จึงกรุณาอย่าลบภาษาอังกฤษที่ปรากฏออกแม้ว่าจะมีบทความที่เป็นภาษาไทย ทั้งนี้เพื่อช่วยในการอ่านบทความที่มีศัพท์ที่ว่านี้ หรือแปลบทความอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
หมวกเกราะ หรือ
มาลา (
อังกฤษ: Helmet หรือ helm) ใน
มุทราศาสตร์ “หมวกเกราะ” หรือ “มาลา” เป็นองค์ประกอบหนึ่งที่ปรากฏบน
ตราอาร์มที่ตั้งอยู่เหนือ
โล่และเป็นฐานสำหรับ
แพรประดับและ
เครื่องยอด ลักษณะของหมวกเกราะขึ้นอยู่กับตำแหน่งและฐานะทางสังคมของผู้เป็นเจ้าของตรา ซึ่งวิวัฒนาการกันตลอดมาพร้อมๆ กับการวิวัฒนาการของหมวกเกราะทางทหารตามความเป็นจริง
[1][2] ในบางประเทศโดยเฉพาะในมุทราศาสตร์ของเยอรมันและนอร์ดิค ก็อาจจะใช้หมวกสองหรือสามใบใน
ตราอาร์มเดียวกัน แต่ละใบก็เป็นสัญลักษณ์ของตำแหน่งประมุขของดินแดนนั้น ฉะนั้นหมวกเกราะและ
เครื่องยอดจึงเป็นสิ่งสำคัญในมุทราศาสตร์ของเยอรมันและนอร์ดิคและจะไม่แยกจากกันหมวกที่เปิดกระบังหน้าหรือมีตะแกรงหน้าบริเวณตาจะเป็นหมวกที่ใช้ได้เฉพาะขุนนางผู้มีตำแหน่งสูง ขณะที่ตราของขุนนางผู้ไม่มีตำแหน่งและผู้ดีท้องถิ่น (burgher) จะเป็นหมวกเกราะปิดหน้า
[2] แม้ว่าการจัดลำดับการใช้จะมีกฎ แต่ลักษณะของหมวกของแต่ละกลุ่มก็เปลี่ยนไปเรื่อยๆ
[2] การวิวัฒนาการของหมวกเกราะในมุทราศาสตร์เป็นไปตามความเปลี่ยนแปลงไปตามการเปลี่ยนแปลงวิธีการรบพุ่งของ
ยุคกลาง การใช้จำนวนซี่ของหมวกเปิดหน้าในการระบุตำแหน่งของเจ้าของตรามิได้ใช้กันจนกระทั่งราวปี ค.ศ. 1615
[3] เมื่อการประลองบนหลังม้าด้วยหอกยาวมาแทนที่ด้วยการใช้พลอง (Mace) จุดประสงค์ก็เพื่อจะทุบ
เครื่องยอดให้หักจากหมวก หมวกที่ปิดหน้าเกือบทั้งหมดก็เปลี่ยนไปเป็นหมวกที่มีส่วนที่เปิดบริเวณตามากขึ้นเพื่อให้ผู้สวมสามารถมองเห็นได้มากขึ้น โดยมีซี่โลหะหรือตะแกรงป้องกันบริเวณตา เวียนนาจำกัดการใช้หมวกที่มีซี่สำหรับขุนนางและผู้มีความรู้ทางกฎหมายและเทววิทยา ขณะที่หมวกแบบปิดใช้ได้โดยทั่วไป
[4] ทิศทางของด้านหน้าของหมวกหรือจำนวนซี่ของตะแกรงก็มีการระบุอย่างละเอียดในคู่มือต่อมา
[5] หมวกเกราะของพระมหากษัตริย์ เป็นสีทองหันหน้าตรงเปิดกระบังมียอดเป็นมงกุฎกลายมาเป็นหมวกเกราะที่ใช้โดยพระมหากษัตริย์ของ
ราชอาณาจักรปรัสเซีย[5] สำหรับ
มุทราศาสตร์ทางศาสนา (ecclesiastical heraldry) สังฆราชและนักบวชจะใช้
หมวกนักบวช (mitre) ที่เหมาะแก่ตำแหน่งฐานะแทนที่หมวกเกราะ
[6]ในประวัติศาสตร์หมวกเกราะมิได้เป็นส่วนหนึ่งของสิ่งที่ได้รับเป็นเกียรติ แต่เป็นสิ่งที่ถือว่าเป็นสิทธิที่ได้รับ ฉะนั้นหมวกเกราะที่มี
แพรและ
พู่ประดับจะไม่ถือว่าเป็นการใช้ที่ไม่ถูกต้องแม้แต่ในการใช้ในตราที่ไม่มี
เครื่องยอด[7] ถ้าตรามี
เครื่องยอดมากกว่าหนึ่ง ใน
มุทราศาสตร์อังกฤษจะวาดทุกยอดบนหมวกใบเดียว ขณะที่
มุทราศาสตร์เยอรมนีที่ปฏิบัติกันมากหลังคริสต์ศตวรรษที่ 16 แต่ละยอดก็จะมีหมวกของตนเอง
[8] บนแผ่นดินใหญ่ยุโรปหมวกเกราะหลายใบจะหันเข้าหากัน ถ้าเป็นจำนวนคี่หมวกใบกลางก็จะหันหน้าตรง แต่ในสแกนดิเนเวียหมวกจะหันออกด้านนอก
[9] ตราอาร์มของ
มาร์กราฟคนสุดท้ายของ
บรานเดนบวร์ก-อันสบาคเป็นโล่ที่แบ่งเป็น 21
แบ่งสี่ที่มีหมวกเกราะ 15 ใบพร้อมเครื่องยอด
[10]