หม่อมเจ้ามารยาตรกัญญา ดิศกุล (8 เมษายน พ.ศ. 2445 – 11 ธันวาคม พ.ศ. 2549) พระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประสูติแต่หม่อมแสง ดิศกุล ณ อยุธยาหม่อมเจ้ามารยาตรกัญญา ดิศกุล มีพระนามลำลองว่า ท่านหญิงแย้ม[1] เป็นพระธิดาองค์แรกในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ที่ประสูติแต่หม่อมแสง ดิศกุล ณ อยุธยา (สกุลเดิม ศตะรัต) ทรงเติบโตมาพร้อมกับหม่อมเจ้าจงจิตรถนอม ดิศกุล (เชษฐภคินีต่างพระมารดา) พร้อมกับพระธิดาทั้งห้าพระองค์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ที่ประสูติแต่หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร ในสำนักของสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ที่วังบางขุนพรหม[2]หม่อมเจ้ามารยาตรกัญญาเป็นเลขานุการสภากาชาดไทย มาตั้งแต่ครั้งสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าเป็นองค์สภานายิกา กระทั่งเกษียณอายุราชการ ภายหลังการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 เมื่อสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ พระบิดา เสด็จไปลี้ภัยที่ปีนัง ระหว่างปี พ.ศ. 2476 - พ.ศ. 2485 หม่อมเจ้ามารยาตรกัญญาประทับอยู่ที่เรือนไม้ของเจ้าจอมมารดาชุ่ม ในรัชกาลที่ 4 อัยยิกาฝ่ายพระบิดา ในวังวรดิศ พร้อมกับหม่อมเจ้าจงจิตรถนอม[3]ในบั้นปลายชนม์ชีพ หม่อมเจ้ามารยาตรกัญญาประชวรและเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ นานหลายปี จนกระทั่งสิ้นชีพตักษัยเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2549 สิริชันษา 104 ปี เป็นเจ้านายที่ชันษายืนยาวเป็นอันดับที่สอง รองจากหม่อมเจ้าพงษ์พิศมัย เกษมสันต์ ซึ่งสิ้นชีพตักษัยเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551 สิริชันษา 109 ปี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นองค์ประธานในพิธีพระราชทานเพลิงศพ เมื่อวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2550 ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส