อัมพปาลี (บาลี: อมฺพปาลี; การสะกดแบบอื่น: อามราปาลี, อัมพปาลิกา, อัมราปาลี, หรือ อมรา) เป็นนครวธู (นางบำเรอหลวง) ประจำแคว้นเวสาลี (ปัจจุบันอยู่ในรัฐพิหาร ประเทศอินเดีย) เมื่อราว 500 ปีก่อนคริสต์ศักราช[1][2][3] ต่อมานางอัมพปาลีได้เรียนรู้คำสอนของพระโคตมพุทธเจ้า จึงบวชเป็นภิกษุณี และในภายหลังได้บรรลุเป็นพระอรหันต์ เรื่องของนางปรากฏในคัมภีร์ภาษาบาลีและอาคม ส่วนใหญ่มักกล่าวถึงตอนที่พระพุทธเจ้าเสด็จประทับในอามราปาลีวัน สวนมะม่วงของนาง และต่อมานางได้บริจาคที่ส่วนนี้ให้กับพระพุทธศาสนา เป็นสถานที่แสดงธรรมเทศนาเรื่อง อัมพปาลิกาสูตร[4][5][6][7]