เชวาปี (บอสเนีย-โครเอเชีย-มอนเตเนโกร-เซอร์เบีย: ћевапи / ćevapi, ออกเสียง: [tɕeʋǎːpi]) หรือ เชวัปชิชี (ћевапчићи / ćevapčići, ออกเสียง: [tɕeʋǎptʃitɕi]) เป็นอาหารจานเนื้อสัตว์บดพบได้ทั่วไปในภูมิภาคบอลข่าน และถือเป็นอาหารประจำชาติของประเทศบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนาและเซอร์เบีย[1] รวมถึงยังพบได้ทั่วไปในประเทศโครเอเชีย,[2][3][4] มอนเตเนโกร, คอซอวอ, มาซิโดเนียเหนือ, สโลวีเนีย, โรมาเนีย, แอลเบเนีย และออสเตรียโดยปกติจะเสิร์ฟเชวาปีจำนวนห้าถึงสิบชิ้นด้วยกันในจานหรือบนแผ่นขนมปังแบน (เลปิญา หรือ ซอมูน) และมักเสิร์ฟเคียงหอมใหญ่สับ, ครีมเปรี้ยว, กัยมัก (ครีมนม), อัยวาร์ (ซอส) และเกลือในสมัยที่จักรวรรดิออตโตมันปกครองบอลข่าน พวก คัยดูก ("คนนอกกฎหมาย, คนเถื่อน") ทำ "เชวาปีแบบคัยดูก" (hajdučki ćevap) โดยนำเนื้อและมันหมูรมควันไปเสียบไม้และย่างเหนือไฟ[5] สูตรสำหรับ "เชวาปีแบบเล็สกอวัตส์" (Leskovački ćevap) ซึ่งเป็นอาหารจานพิเศษของท้องถิ่นแห่งหนึ่งในเซอร์เบีย มีพื้นฐานมาจากปลิเย็สกาวิตซา (เนื้อบดปั้นก้อน)[6]ย่านเล็สกอวัตส์ในภาคใต้ของเซอร์เบียมีประวัติศาสตร์ร้านปิ้งย่างมาอย่างยาวนาน[7] เชวาปีจากเล็สกอวัตส์มาถึงเบลเกรดเป็นครั้งแรกในคริสต์ทศวรรษ 1860 ในร้าน "รายิช" (Rajić) ในตลาดหลวง (ปัจจุบันคือจัตุรัสนักศึกษา) ก่อนที่จะแพร่กระจายไปทั่วเบลเกรดและทั่วเซอร์เบียในที่สุด[8][9] โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฐานะเครื่องเคียงกับเครื่องดื่มที่เป็นที่นิยม[9]ก่อนถึงคริสต์ทศวรรษ 1930 เชวาปีได้แพร่กระจายไปยังพื้นที่ส่วนอื่นของยูโกสลาเวียซึ่งรวมถึงพื้นที่เซอร์เบียตะวันออกและภูมิภาคมาซิโดเนีย[8] ในปี 1932 เชวาปีกลายมาเป็นอาหารพิเศษของท้องถิ่นในเซอร์เบียใต้, สกอเปีย และเปช[10]