เนยแข็งเคาดา (อังกฤษ: Gouda cheese; ดัตช์: Goudse kaas) เป็นเนยแข็งที่ผลิตจากนมวัว ลักษณะมีสีอ่อนหรือเหลือง มีต้นกำเนิดจากประเทศเนเธอร์แลนด์[1] เคาดาเป็นหนึ่งในชนิดของเนยแข็งที่ได้รับความนิยมสูงทั่วโลก ในปัจจุบันคำว่า "เคาดา" โดยทั่วไปนั้นใช้เรียกเนยแข็งชนิดอื่น ๆ อีกหลายชนิดที่คล้ายกันที่ผลิตโดยใช้กรรมวิธีดัตช์ดั้งเดิม[2]ข้อมูลจากหลายแหล่งเสนอว่าคำว่า "เคาดา" หมายถึงวิธีการผลิตเนยแข็งทั่วไปมากกว่าที่จะหมายถึงชนิดหนึ่งของเนยแข็ง ส่วนหนี่งด้วยรสชาติของเคาดานั้นสามารถเปลี่ยนแปลงและมีความแตกต่างกันมากขึ้นอยู่กับระยะเวลาที่ใช้บ่มเนยแข็ง[3] เคาดาอายุน้อย (รวมถึงเคาดาที่ผลิตจากโรงงานอุตสาหกรรม) มีรสชาติที่ "เหมือนถั่ว มีรสเหลว ๆ จาง ๆ แต่จืดมาก มาก มาก" ("lightly fudgy with nuts, but very, very, very mild") ส่วนเคาดาฟาร์มเฮ้าส์ที่หมักถึงอายุ (mature) มีรสชาติที่ "เข้มข้นออกผลไม้ น่ารัก" ("lovely fruity tang") โดยมี "รสปิดท้ายที่หวาน" ("sweet finish") และอาจมีรสที่ "เกือบเหมือนบัตเตอร์สก็อตช์" ("an almost butterscotch flavour") ถ้าหมักถึงสองปี[4]ยิ่งหมักเนยแข็งเคาดาเป็นเวลานาน ลักษณะของเนยแข็งจะยิ่งเพิ่มรสหวานแบบคาราเมล และมีความกรุบกรอบเล็ก ๆ จากชีสคริสตัลซึ่งพบมากในเนยแข็งที่บ่มไว้เป็นเวลานาน ในประเทศเนเธอร์แลนด์ เคาดาหั่นเต๋านิยมทานเป็นอาหารกินเล่นคุ่กับดัตช์มัสตาร์ด เคาดาอายุมาก ๆ บางครั้งทานคูกับน้ำตาลหรือแอปเปิลไซรัป ส่วนเคาดาที่อายุเยอะมาก ๆ นิยมทานคู่กับเบียร์แรง ๆ หรือกับพอร์ตไวน์[ต้องการอ้างอิง]