เฟรนช์ฟรายส์ (อังกฤษ: french fries) หรือ ฟรายส์ (fries, ภาษาอังกฤษแบบอเมริกาเหนือ), ชิปส์ (chips, ภาษาอังกฤษแบบบริติชและแบบไอริช)[1], ฟิงเกอร์ชิปส์ (finger chips, ภาษาอังกฤษแบบอินเดีย)[2] เป็นมันฝรั่งหั่นแท่งทอดในน้ำมันท่วมแบบกรอบหรือนุ่มด้านใน โรยเกลือแล้วเสิร์ฟขณะร้อน เฟรนช์ฟรายส์เป็นขนมขบเคี้ยวหรืออาหารจานด่วนที่ทานกับซอสมะเขือเทศ มายองเนส น้ำส้มสายชู หรือซอสบาร์บีคิว นอกจากนี้ยังทานกับเนยแข็ง ซอสทาร์ทาร์ หรือน้ำสลัดเทาซันด์ไอแลนด์ รูปแบบเฟรนช์ฟรายส์มีหลากหลาย เช่น แบบวง แบบหยัก หรือใช้มันเทศแทนมันฝรั่งที่มาของเฟรนช์ฟรายส์ยังคงเป็นที่ถกเถียงว่ามาจากประเทศเบลเยียมหรือประเทศฝรั่งเศส[3] โดยโจ เฌราร์ นักหนังสือพิมพ์ชาวเบลเยียมอ้างถึงต้นฉบับปี ค.ศ. 1781 ที่ระบุถึงมันฝรั่งทอดในหุบเขาแถบแม่น้ำเมิซก่อนปี ค.ศ. 1680 มีเนื้อหาว่า "ชาวเมืองนามูร์ อ็องแดน และดีน็อง โดยเฉพาะในหมู่คนยากจนมีวิธีตกปลาและทอดปลาเล็ก เมื่อแม่น้ำกลายเป็นน้ำแข็งและการตกปลาเป็นไปอย่างยากลำบาก พวกเขาจะหั่นมันฝรั่งเป็นรูปปลาเล็ก ๆ และนำไปทอดกินแทน"[4] ขณะทางฝรั่งเศสกล่าวว่าเฟรนช์ฟรายส์ถูกคิดค้นโดยพ่อค้าอาหารริมทางบนสะพานปงเนิฟ ก่อนเกิดการปฏิวัติฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1789[5] และพบหลักฐานอ้างอิงถึง "มันฝรั่งทอด" ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1775[6]เฟรนช์ฟรายส์เตรียมได้จากการหั่นมันฝรั่งเป็นแท่ง นำไปล้างน้ำเย็นแล้วทิ้งไว้ให้แห้ง[7] เฟรนช์ฟรายส์อาจทอดเพียงครั้งเดียวหรือสองครั้ง[8] โดยการทอดสองครั้งจะทอดครั้งแรกที่อุณหภูมิ 160 °ซ (320 °ฟ) และครั้งที่สองที่อุณหภูมิ 190 °ซ (375 °ฟ) แค่ชั่วครู่เพื่อให้ผิวด้านนอกกรอบ ก่อนจะนำไปพักสะเด็ดน้ำมัน โรยเกลือและเสิร์ฟ ระยะเวลาในการทอดขึ้นอยู่กับขนาดของมันฝรั่ง โดยมันฝรั่งขนาดราว 2–3 มิลลิเมตร จะใช้เวลาทอดครั้งแรกประมาณสามนาที และครั้งที่สองแค่ไม่กี่วินาที[8] การทอดเฟรนช์ฟรายส์ทำได้หลายวิธี เช่น การทอดในน้ำมันท่วม การทอดสุญญากาศ หรือการทอดในกระทะก้นลึก ภัตตาคารส่วนใหญ่ใช้มันฝรั่งแช่แข็งแล้วนำมาลวกก่อนนำไปทอด[9] โดยปัจจุบันใช้น้ำมันพืชแทนน้ำมันจากไขมันวัว[8]เนื่องจากเฟรนช์ฟรายส์ประกอบไปด้วยคาร์โบไฮเดรตในรูปแป้งและโปรตีนจากมันฝรั่ง ไขมันจากน้ำมันทอด และโซเดียมจากเกลือ จึงมักถูกกล่าวว่าเป็นอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ โจนาทาน บอนเน็ตกล่าวในนิตยสาร ไทม์ ว่า "เฟรนช์ฟรายส์ไม่มีสารอาหารมาตั้งแต่ต้น เพราะมันผ่านทั้งการทอด เติมเกลือ และขาดส่วนที่มีคุณค่าทางอาหารมากที่สุดอย่างเปลือก"[10] ขณะที่เดวิด แคตซ์กล่าวว่าเฟรนช์ฟรายส์ไม่ดีต่อสุขภาพเพราะ "มันมักมาคู่กับเบอร์เกอร์ซึ่งมีไขมัน และกินกับซอสมะเขือเทศที่มีน้ำตาล และมายองเนสที่มีไขมัน"[10] นอกจากนี้เฟรนช์ฟรายส์ยังมีสารอะคริลาไมด์จากการทอด ซึ่งองค์การวิจัยโรคมะเร็งนานาชาติ (International Agency for Research on Cancer หรือ IARC) ระบุว่าสารนี้ "อาจเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์" ขณะที่สถาบันพิษวิทยาแห่งชาติของสหรัฐ (National Toxicology Program หรือ NTP) จัดให้อะคริลาไมด์เป็นสารที่ "คาดการณ์อย่างมีเหตุผลว่าอาจเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์"[11]