คำอธิบาย ของ เสียงทุ้มแหลมผสม

สภาพหนึ่งที่สามารถได้ยินเสียงทุ้มแหลมแบบผลลบก็คือ เมื่อมีเสียงทุ้มแหลมสองเสียงที่มีฮาร์มอนิกค่อนข้างเต็มเซตในอัตราความถี่ใกล้ ๆ 3:2 (เป็น Perfect fifth)ซึ่งเรียกได้ว่า เป็นตัวอย่างหนึ่งของปรากฏการณ์ความถี่เสียงมูลฐานที่ไม่มี (missing fundamental)[4]คือ ถ้า f {\displaystyle f} เป็นความถี่มูลฐาน (fundamental frequency) ที่ไม่มี 2 f {\displaystyle 2f} ก็จะเป็นความถี่ของเสียงจริง ๆ ที่ทุ้มสุด และฮาร์มอนิกของมันก็จะเป็น 4 f , 6 f , 8 f {\displaystyle 4f,6f,8f} เป็นต้นเพื่อให้มีอัตราความถี่ 2:3 เสียงที่แหลมกว่าก็จะมีฮาร์มอนิกที่ 3 f , 6 f , 9 f {\displaystyle 3f,6f,9f} เป็นต้นเมื่อเล่นเสียงฮาร์มอนิกทั้งสองพร้อม ๆ กัน ก็จะได้ยินเสียงจริง ๆ ที่ความถี่ 2 f , 3 f , 4 f , 6 f , 8 f , 9 f {\displaystyle 2f,3f,4f,6f,8f,9f} เป็นต้นแต่เราก็จะได้ยินเสียงความถี่มูลฐานที่ไม่มีคือ f {\displaystyle f} ด้วย เพราะเสียงที่ความถี่อื่น ๆ ชี้ว่ามันมี

ปรากฏการณ์ที่ตาร์ตีนีได้ค้นพบนี้เป็นเรื่องทางกายภาพคือ เสียงที่เป็นผลบวกและผลลบเชื่อว่า มีเหตุบางครั้งจากภาวะไม่ใช่เชิงเส้น (non-linearity) ของหูชั้นในซึ่งเป็นเหตุให้เกิดความเพี้ยนแบบ intermodulation distortion ต่อเสียงความถี่ต่าง ๆ ที่เข้าไปในหูและเกิดการรวมเสียงแบบเชิงเส้น โดยสร้างเสียงค่อนข้างเบาซึ่งมีความถี่เท่ากับผลบวกกับผลลบของเสียงเดิมที่เข้าไปในหูเสียงที่มักได้ยินจะเป็นแบบทุ้มกว่า โดยความถี่ที่ได้ยินอย่างสามัญก็คือเสียงรวมเป็นผลลบ คือ f 2 − f 1 {\displaystyle f_{2}-f_{1}} อย่างไรก็ดี นี่ก็อาจเป็นผลของปรากฏการณ์อื่น ๆ ได้เช่นกันอนึ่ง แม้จะสามัญน้อยกว่า เสียงความถี่เหล่านี้ก็อาจได้ยินเหมือนกัน คือ

2 f 1 − f 2 , 3 f 1 − 2 f 2 , … , f 1 − k ( f 2 − f 1 ) {\displaystyle 2f_{1}-f_{2},3f_{1}-2f_{2},\ldots ,f_{1}-k(f_{2}-f_{1})}

เป็นระยะเวลาหนึ่งที่เชื่อว่า หูชั้นในเท่านั้นเป็นเหตุให้เกิดเสียงเป็นผลบวกหรือลบแต่งานทดลองได้แสดงหลักฐานว่า แม้เมื่อใช้หูฟังที่ส่งเสียงทุ้มแหลมบริสุทธิ์เสียงเดียวต่อหูแต่ละข้างโดยแยกจากกัน ผู้ฟังก็อาจจะอาจได้ยินเสียงเป็นผลลบ[ต้องการอ้างอิง]เนื่องจากลักษณะทางกายภาพแบบไม่ใช่เชิงเส้นที่แปลกของหูไม่มีบทบาทในกรณีนี้ ก็เลยเชื่อว่านี่ต้องเป็นปรากฏการณ์ทางประสาทต่างหากอีกอย่างหนึ่ง

ไฮนซ์ โบห์เล็น (Heinz Bohlen) ได้พัฒนาสเกลเสียงดนตรีที่เรียกว่า Bohlen-Pierce scale[5] และ 833 cents scale โดยอาศัยเสียงทุ้มแหลมรวม

แหล่งที่มา

WikiPedia: เสียงทุ้มแหลมผสม http://www.britannica.com/science/combination-tone http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/4259... http://www.faculty.ucr.edu/~eschwitz/SchwitzPapers... http://miracle.otago.ac.nz/postgrads/tartini/index... http://www.organstops.org/r/Resultant.html http://www.lifesci.sussex.ac.uk/home/Chris_Darwin/... https://books.google.com/books?id=8gE9AAAAYAAJ&pri... https://books.google.com/books?id=he8PAAAAYAAJ&pg=... https://web.archive.org/web/20061212152545/http://...