เหตุผลวิบัติโดยอุดมคติเพ้อฝัน[1] (อังกฤษ: nirvana fallacy) เป็นเหตุผลวิบัติอรูปนัยโดยเปรียบเทียบทางเลือกที่เป็นของจริงกับอุดมคติที่เพ้อฝัน เป็นไปไม่ได้ แต่สมบูรณ์แบบ[2] และสามารถหมายถึงความโน้มเอียงที่จะสมมุติว่า มีวิธีแก้ปัญหาที่สมบูรณ์แบบโดยสร้างทางเลือกแค่สองทางที่จำกัดเกินไป คือ แสดงทางเลือกหนึ่งที่ดีกว่าอย่างชัดเจน แม้ว่าจะเป็นไปไม่ได้ คนที่ใช้เหตุผลวิบัตินี้ สามารถโจมตีความคิดฝ่ายตรงข้าม ด้วยเหตุผลว่าไม่สมบูรณ์แบบและนี่ไม่ใช่การเลือกระหว่างวิธีแก้ปัญหาที่เป็นไปได้จริง ๆ แต่เป็นการเลือกระหว่างทางเลือกที่ทำได้เป็นไปได้ และการแก้ปัญหาที่เป็นไปไม่ได้แต่ดีกว่าในบางส่วน