ในสมัยอาณาจักรอยุธยา ในกฎมณเฑียรบาลตอนหนึ่งกล่าวถึงพระราชพิธีเบาะพก มีในเดือนแรม 11 ค่ำ ไม่ได้ระบุเดือนโดยในพิธีเริ่มด้วยการถวายบังคมสมโภช แม่หยัวพระพี่สามวัน แห่เครื่องพิธี เช่น เทียนทอง, สังข์, ปลาทอง, เต่าทอง, ตระพัง, พานข้าวตอก, มีดไพล เป็นต้นและอัญเชิญเจว็ดแม่ยั่วพระพี่มาโดยพระที่นั่งราเชนทรยาน[13] ต่อจากนั้นพระเจ้าแผ่นดินประกอบพิธีกรรมบรรทมด้วยแม่ยั่วพระพี่[14]ถึงไม่ปรากฏแน่ชัดว่าคือพิธีอะไรแต่แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของแม่หยัวเมืองก่อนที่ความหมายจะกลายเป็นตำแหน่งของพระสนมในพระมหากษัตริย์สมัยอยุธยาแทนที่ต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์ ไม่ปรากฏคติของแม่ยั่วพระพี่สืบต่อมาแล้ว ปรากฏแต่นามของพระราชพิธีและรายละเอียดของพิธีกรรมซึ่งแตกต่างจากสมัยอยุธยาในพระราชพิธีสิบสองเดือนสมัยรัตนโกสินทร์ในเดือนสี่แทน[15]