ที่มาและบทบาท ของ แม่ยั่วพระพี่

แม่ยั่วพระพี่ถูกเรียกว่าเป็นเจว็ดผีหลวง ในกฎมณเฑียรบาลสมัยอาณาจักรอยุธยา ปรากฏว่าแม่ยั่วพระพี่ประทับในตำหนัก (บางครั้งเรียกมณฑป) เรียกประหนึ่งเป็นตำหนักพระภรรยาเจ้า เช่นตำหนักสมเด็จพระอรรคมเหสีพระภรรยา และตำหนักแม่หยัวเมืองทั้ง ๒ ที่เหลือคือพระสนม เรียกเรือน และนางนั้นมีศักดามาก เป็นประธานที่สำคัญที่สุดในพระราชพิธีเพาะบกของพระราชพิธีสิบสองเดือนสมัยอาณาจักรอยุธยา และจะมารับไปประกอบพระราชพิธีบรรทมด้วยนั้น พระมเหสีและแม่หยัวเมืองทั้งหลายต้องมารับแต่ตีนปราสาทแล้วส่งเจว็ดกันเป็นทอด ๆ ไปให้บรรทมกับพระเจ้าแผ่นดิน แสดงว่าแม่หยัวพระพี่เป็นเมียผีใหญ่กว่าใคร[5][6] อันธรรมเนียมปฏิบัติในพระราชพิธีนี้คล้ายตำนานของพระเจ้าแผ่นดินกัมพูชาสมัยเมืองพระนครหลวงที่โจว ต้ากวานราชทูตจีนสมัยราชวงศ์หยวนบันทึกว่าพระเจ้าแผ่นดินกัมพูชาสมัยเมืองพระนครหลวงนั้นต้องบรรทมด้วยกับนางนาคที่ปราสาทพิมานอากาศทุกคืน นาคนี้ก็น่าจะเป็นผีหลวงเมืองพระนครเมืองพระนครก็ว่าได้[7][8][9] แม่ยั่วพระพี่ ก็อาจเป็นเจ้าที่มีเดชะปกครองโลกวิญญาณในดินแดนอยุธยา ตามหลักมานุษยวิทยานั้นเป็นการรำลึกถึงสตรีผู้นำคนท้องถิ่น แม่ยั่วพระพี่หมายถึงผู้หญิงที่เป็นพี่ หรือเป็นใหญ่มาก่อนในดินแดนสุวรรณภูมิ และแม่หยัวเมืองแปลว่าผู้หญิงผู้อยู่เหนือเมือง คือเป็นใหญ่มาก่อน[10][11][12]

แหล่งที่มา

WikiPedia: แม่ยั่วพระพี่ http://booksiambook.blogspot.com/2017/07/blog-post... http://chalini.blogspot.com/2008/04/blog-post_17.h... http://tartheer.blogspot.com/2012/10/blog-post_401... http://thainet9.blogspot.com/2011/05/1_31.html http://www.sookjai.com/index.php?topic=153471.10;w... http://www.sure.su.ac.th/xmlui/bitstream/handle/12... http://academic.obec.go.th/web/images/document/165... https://books.google.com/books?id=I4zuAgAAQBAJ&q=H... https://sites.google.com/site/wrrnkrrmphunban/wrrn... https://www.academia.edu/37952687/%E0%B8%9E%E0%B8%...