ไวรัสเอ็ปสไตน์-บาร์หรืออีบีวี (อังกฤษ: Epstein-Barr virus, EBV) หรือ ไวรัสเฮอร์ปีสในมนุษย์ 4 หรือเอชเอชวี-4 (อังกฤษ: human herpesvirus 4, HHV-4) เป็นไวรัสเฮอร์ปีสในมนุษย์ชนิดหนึ่งจากทั้งหมดแปดชนิด ในแฟมิลีของไวรัสเฮอร์ปีส และเป็นไวรัสที่พบบ่อยที่สุดชนิดหนึ่งในมนุษย์อีกด้วยอีบีวีทำให้เกิดโรคต่างๆ ที่สำคัญและเป็นที่รู้จัก เช่น โรคติดเชื้อโมโนนิวคลีโอซิส นอกจากนั้นยังทำให้เกิดมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดฮอด์จกิน มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดเบอร์กิตต์ มะเร็งกระเพาะอาหาร มะเร็งคอหอยส่วนจมูก และภาวะบางอย่างที่สัมพันธ์กับการติดเชื้อเอชไอวี เช่น ลิวโคเพลเกียชนิดมีขน หรือมะเร็งต่อมน้ำเหลืองในระบบประสาทกลาง[1][2] นอกจากนี้ยังมีหลักฐานทางการแพทย์ที่สนับสนุนว่าอีบีวีเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคภูมิต้านตนเองบางชนิด[3] เช่น ผิวหนังกับกล้ามเนื้อหลายมัดอักเสบ ลูปัส อีริทีมาโตซัส ทั่วร่าง ข้ออักเสบรูมาตอยด์ กลุ่มอาการเชอเกร็น[4][5] และโรคมัลติเพิล สเกลอโรซิส[6] เชื่อกันว่ามีผู้ป่วยมะเร็งที่มีสาเหตุจากการติดเชืออีบีวีอยู่ประมาณ 200,000 คนทั่วโลก[7]