ไอโซเทรติโนอิน
ไอโซเทรติโนอิน

ไอโซเทรติโนอิน

ไอโซเทรติโนอิน (Isotretinoin) หรือชื่อทางการค้าคือ แอคคูเทน (Accutane), แอคโนติน (Acnotin), ไอโซเทน (Isotane) และอื่นๆ เป็นยาหลักที่ใช้รักษาสิวขั้นรุนแรง[2] และยังถูกใช้ในการรักษาโรคผิวหนังอื่นๆ อาทิมะเร็งผิวหนัง, โรคเด็กดักแแด้, โรคหนังตาย และโรคผิวหนังเกล็ดปลา ยานี้เป็นยาประเภทเรตินอยด์ที่เกิดจากพันธะทางเคมีของวิตามินเอซึ่งมีอยู่ปริมาณเล็กน้อยในร่างกายตามธรรมชาติ ไอโซเมอร์ของไอโซเทรติโนอินมีชื่อว่า "เทรติโนอิน" ซึ่งเป็นยารักษาสิวเช่นกันยาไอโซเทรติโนอินถูกใช้งานเพื่อรักษาสิวขั้นรุนแรง ยาจะกดการทำงานของต่อมไขมัน, ลดปริมาณเชื้อแบคทีเรีย Cutibacterium acnes ซึ่งเป็นสาเหตุของสิว, ลดการอักเสบของสิว และยับยั้งการสร้างคอมีโดน[3] ยาไอโซเทรติโนอินมีทั้งแบบยากินและแบบยาแบบแต้มเฉพาะจุด ควรเก็บรักษายาไว้ในที่เย็นและแห้ง[2]ผลของยานี้จะเห็นชัดเจนหลังเริ่มใช้ยาต่อเนื่อง 2-3 สัปดาห์ขึ้นไป ซึ่งในระยะแรกของการใช้ยาอาจพบอาการสิวเห่อเพิ่มขึ้นได้ ควรใช้ยาต่อเนื่องจนครบระยะเวลาที่แพทย์สั่งใช้[2] ผลข้างเคียงทั่วไปอื่นๆได้แก่ ภาวะโลหิตจาง, ปวดในข้อ, อาการปากแห้ง, ผิวหนังแห้งเปราะบาง และเพิ่มความเสี่ยงผิวไหม้จากการออกแดด ผลข้างเคียงที่พบน้อยรายได้แก่ มีสิวขึ้นและปวดกล้ามเนื้อ, ปวดหัว เป็นต้น[4] สตรีมีครรภ์ห้ามใช้ยานี้เนื่องจากอาจก่อให้เกิดความพิการของทารกแรกเกิด สตรีให้นมบุตรควรงดใช้ยานี้เช่นกันเนื่องจากอาจทำให้ทารกมีพัฒนาการช้าลง ผู้ใช้ยานี้ห้ามตั้งครรภ์หรือบริจาคเลือดในเวลาหนึ่งเดือนหลังเลิกใช้ยา ยานี้อาจหยุดยั้งการเจริญของกระดูกยาวของเยาวชน ซึ่งส่งผลให้ส่วนสูงไม่เพิ่ม[5]ไอโซเทรติโนอินถูกจดสิทธิบัตรในปีค.ศ. 1969[6] และได้รับอนุมัติให้ใช้งานทางการแพทย์ในปีค.ศ. 1982 และกลายเป็นยาขายดีในหลายประเทศ ไอโซเทรติโนอินถือเป็นยาควบคุมพิเศษ จำเป็นต้องมีใบสั่งแพทย์ก่อนจึงจะจ่ายยาได้

ไอโซเทรติโนอิน

IUPHAR/BPS
การเปลี่ยนแปลงยา ตับ
ChEBI
เลขทะเบียน CAS
MedlinePlus a681043
การจับกับโปรตีน 99.9%
PubChem CID
AHFS/Drugs.com Monograph
ChemSpider
รหัส ATC
DrugBank
ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ 10–20 ชั่วโมง
KEGG
ChEMBL
สูตร C20H28O2
ข้อมูลทะเบียนยา
UNII
ECHA InfoCard 100.022.996
ช่องทางการรับยา ปาก, แต้มเฉพาะจุด
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์
  • AU: X (ความเสี่ยงสูง)
  • US: X (มีอันตราย)
    มวลต่อโมล 300.44 g/mol
    สถานะตามกฏหมาย
    • AU: S4 (ต้องใช้ใบสั่งยา)
    • CA: ℞-only
    • UK: POM (Prescription only)
    • US: ℞-only
    • In general: ℞ (Prescription only)
    การขับออก ปัสสาวะและอุจจาระ
    แบบจำลอง 3D (JSmol)
    ชื่อทางการค้า แอคคูเทน, ไอโซเทน และอื่นๆ[1]

    แหล่งที่มา

    WikiPedia: ไอโซเทรติโนอิน http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.44455... http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/labe... http://www.kegg.jp/entry/D00348 http://www.yaandyou.net/index_list.php?drugname=Is... http://www.yaandyou.net/index_result.php http://www.commonchemistry.org/ChemicalDetail.aspx... http://www.guidetopharmacology.org/GRAC/LigandDisp... https://www.drugbank.ca/drugs/DB00982 https://books.google.ca/books?id=FjKfqkaKkAAC&pg=P... https://www.drugs.com/international/isotretinoin.h...