การกำหนดอาหาร (อังกฤษ: dieting) เป็นการกินอาหารแบบจำกัดปริมาณและมีการเฝ้ากำกับเพื่อลด รักษาหรือเพ่ิ่มน้ำหนักตัว กล่าวได้อีกอย่างหนึ่งว่า เป็นการควบคุมหรือจำกัดอาหารโดยเจตนา บุคคลผู้มีน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วนมักใช้อาหารจำกัดเพื่อลดน้ำหนักตัว ซึ่งอาจใช้ร่วมกับการออกกำลังกาย ส่วนบางคนกินอาหารแบบหนึ่งเพื่อเพิ่มน้ำหนัก (ปกติในรูปกล้ามเนื้อลาย) อาหารยังสามารถใช้เพื่อรักษาน้ำหนักตัวสมส่วนและเพื่อพัฒนาสุขภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สามารถออกแบบอาหารเพื่อป้องกันหรือรักษาเบาหวานได้อาหารเพื่อส่งเสริมการลดน้ำหนักสามารถจำแนกได้เป็นไขมันต่ำ คาร์โบไฮเดรตต่ำ แคลอรีต่ำ แคลอรีต่ำมากและล่าสุดได้แก่ อาหารยืดหยุ่น[1] การวิเคราะห์อภิมานของการทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุมจำนวนหกการศึกษาพบว่าไม่มีความแตกต่างระหว่างอาหารแคลอรีต่ำ คาร์โบไฮเดรตต่ำและไขมันต่ำ โดยทั้งหมดทำให้น้ำหนักลดได้ 2–4 กิโลกรัมในเวลา 12–18 เดือน[1] เมื่อผ่านไปสองปี อาหารชนิดที่ลดแคลอรีทั้งหมดทำให้น้ำหนักลดได้เท่า ๆ กันโดยไม่เกี่ยวกับว่าเน้นสารอาหารหลักใด[2] โดยทั่วไป อาหารที่มีประสิทธิภาพที่สุดได้แก่อาหารชนิดใดก็ได้ที่ลดการบริโภคแคลอรี[3]การศึกษาหนึ่งซึ่งจัดพิมพ์ใน นักจิตวิทยาอเมริกัน พบว่าอาหารระยะสั้ซึ่งมี "การจำกัดการบริโภคแคลอรีอย่างรุนแรง" ไม่นำไปสู่ "การพัฒนาน้ำหนักและสุขภาพอย่างยั่งยืนสำหรับปัจเจกบุคคลส่วนใหญ่"[4] การศึกษาอื่นพบว่า ปัจเจกบุคคลโดยเฉลี่ยรักษาน้ำหนักที่ลดได้บ้างหลังกำหนดอาหาร แม้ว่าการอดอาหารมีประโยชน์สำหรับผู้ที่ถูกจัดว่าสุขภาพไม่ดี แต่การลดน้ำหนักโดยการกำหนดอาหารอาจเพ่ิ่มอัตราตายสำหรับปัจเจกบุคคลที่สุขภาพดีอยู่เดิม