ในวันที่ 16 กันยายน 2022 สตรีชาวอิหร่านวัย 22 ปี ชื่อ แมฮ์ซอ แอมีนี (เปอร์เซีย: مهسا امینی; Mahsa Amini) หรือ ฌีนอ แอมีนี (เปอร์เซีย: ژینا امینی; เคิร์ด: ژینا ئەمینی; Jina Amini หรือ Zhina Amini)[4] เสียชีวิตในเตหะราน ประเทศอิหร่าน ภายใต้สภาวะที่น่าสงสัย เป็นไปได้ว่ามาจากการทารุณกรรมโดยตำรวจ[5][6]แอมีนีถูกจับกุมโดยสายตรวจชี้นำซึ่งเป็นหน่วยปราบปรามด้านศีลธรรมของหน่วยบังคับใช้กฎหมายแห่งสาธารณรัฐอิสลามอิหร่านที่มีหน้าที่ตรวจตราการสวมฮิญาบในประเทศอิหร่านให้เป็นไปตามมาตรฐานที่รัฐบาลอิหร่านกำหนด ตำรวจระบุว่าเธอเกิดหัวใจวายเฉียบพลันที่สถานีตำรวจ ล้มลงบนพื้น และเสียชีวิตหลังจากอยู่ในภาวะโคม่าได้สองวัน[7][8] อย่างไรก็ตาม ผู้เห็นเหตุการณ์ระบุว่าเธอถูกทุบตีจนศีรษะของเธอชนเข้ากับรถตำรวจ แพทย์จำนวนหนึ่งเสนอว่าเธอเสียชีวิตจากการบาดเจ็บที่สมอง เมื่อสังเกตจากอาการของเธอในภาพถ่ายที่ปรากฏ ซึ่งแสดงให้เห็นเลือดออกทางตาและรอยฟกช้ำใต้ตา[9] และยังมีแฮ็กเกอร์ปล่อยของผลการสแกนสมองของเธอซึ่งแสดงให้เห็นรอยร้าวกระดูกกะโหลก, เลือดออก และการบวมน้ำของสมอง[1][10] นำไปสู่การลงความเห็นกันว่าเธอน่าจะเสียชีวิตจากเลือดออกในสมองและเส้นเลือดในสมองแตก[11]การเสียชีวิตของแอมีนีนำไปสู่การประท้วงขนานใหญ่ทั่วประเทศและได้รับความสนใจจากนานาชาติรวมทั้งจากยูเอ็นเอชซีอาร์ซึ่งมุ่งเน้นไปที่ความรุนแรงต่อสตรีภายใต้สาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน[12][13][14][15] ผู้นำประเทศ องค์การระหว่างประเทศ และบุคคลมีชื่อเสียงจำนวนมากได้ออกมาแสดงความเห็นต่อเหตุการณ์ ประณาม และวิจารณ์สายตรวจชี้นำของอิหร่านว่ามีการปฏิบัติต่อสตรีอย่างรุนแรง และแสดงจุดยืนร่วมกับผู้ประท้วง[16] กระทรวงการคลังสหรัฐประกาศคว่ำบาตรสายตรวจชี้นำและผู้บังคับบัญชาหน่วยงานความมั่นคงหลายหน่วยงานของอิหร่าน[17]เพื่อเป็นการรับมือกับการประท้วง รัฐบาลอิหร่านได้พยายามสลายการชุมนุมประท้วงด้วยการใช้ปืนกระสุนยิงนกและลูกปืนโลหะ แก๊สน้ำตา และรถน้ำแรงดันสูง เป็นผลให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 36 คน ในวันที่ 23 กันยายน[18] นอกจากนี้ยังจำกัดการเข้าถึงแอปพลิเคชันจำนวนมาก เช่น อินสตาแกรมหรือวอตแซปส์ และยังจำกัดการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตเพื่อลดทอนความสามารถในการรวมกลุ่มและจัดการชุมนุมของผู้ประท้วง นี่อาจเป็นการตัดขาดอินเทอร์เน็ตครั้งรุนแรงที่สุดนับตั้งแต่การประท้วงเมื่อปี 2019 ที่อินเทอร์เน็ตถูกตัดขาดโดยสิ้นเชิง[19]การโจมตีผู้ชุมนุมได้นำไปสู่การที่ผู้ชุมนุมบุกทำลายสถานที่ราชการ, ฐานทัพของรัฐบาล, ศูนย์ศาสนา ยังมีการฉีกทำลายป้ายโฆษณาชวนเชื่อต่อต้านอเมริกา, โปสเตอร์และรูปปั้นของผู้นำสูงสุด แอลี ฆอเมเนอี และอดีตผู้นำสูงสุด รูฮุลลอฮ์ โคมัยนี