อาณาจักรกุรุ (อักษรโรมัน: Kuru, สันสกฤต: कुरु) เป็นชื่ออาณาจักรของชนเผ่าชาวอินโด-อารยัน อยู่ทางทิศเหนือของประเทศอินเดีย ในยุคหิน, ปัจจุบันมีอาณาบริเวณครอบคลุมไปถึง เดลี, รัฐหรยาณา, ปัญจาบ มีอาณาเขตทางตะวันตกผ่าน รัฐอุตตรประเทศ, ปรากฏอยู่ในยุคพระเวทตอนกลาง[1][2] (c. 1200 – c. 900 BCE)[3][note 1][4]อาณาจักรกุรุได้เปลี่ยนแปลงประเพณีทางศาสนาของพวกเขาให้แตกต่างจากช่วงยุคพระเวทตอนต้นอย่างเด็ดขาด โดยจัดเรียง และรวบรวมบทสวดพิธีกรรมของพวกเขาที่เรียกว่าพระเวท จนกลายเป็นศูนย์กลางทางการเมืองและวัฒนธรรมที่โดดเด่นของสมัยพระเวทตอนกลางในรัชสมัยของ ปรีกษิต และ พระเจ้าชเนมชยะ[3] แต่กลับลดความสำคัญลงในช่วงปลายยุคพระเวท (c. 900 – c. 500 BCE) และกลายเป็น "แหล่งน้ำนิ่ง"[4] ในยุคมหาชนบท ในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสต์ศักราช อย่างไรก็ตามประเพณีและตำนานเกี่ยวกับอาณาจักรกุรุ ยังคงดำเนินต่อไปในช่วงยุคพระเวทตอนปลายโดยเป็นพื้นฐานสำหรับเรื่องราวมหากาพย์มหาภารตะ[3]แหล่งข้อมูลร่วมสมัยหลักในการทำความเข้าใจอาณาจักรคุรุ ได้แก่ พระเวท ซึ่งมีรายละเอียดของชีวิตในช่วงเวลานี้และการพาดพิงถึงบุคคลในประวัติศาสตร์และเหตุการณ์ต่างๆ[3] The ช่วงเวลาและขอบเขตทางภูมิศาสตร์ของอาณาจักรกุรุ (ตามที่กำหนดโดย การศึกษาทางปรัชญา ของวรรณคดีพระเวท)[4]