สมเด็จพระจักรพรรดิถังเกาจู่ (จีน: 唐高祖) มีพระนามเดิมว่า หลี่ยวน (李淵) ประสูติเมื่อปี พ.ศ. 1109 (ค.ศ. 566) เมื่อราชวงศ์สุย (ค.ศ. 581 - ค.ศ. 618) ล่มสลายลง หลี่ยวนซึ่งเป็นขุนนางผู้ดูแลเขตไท่หยวนทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศได้จัดตั้งกองทัพขึ้นมาโดยได้เงินสนับสนุนจากพ่อค้าไม้แซ่บู (พระบิดาของบูเช็กเทียน) สามารถเข้ายึดครองนครฉางอันเป็นฐานที่มั่น และสถาปนาตนเองขึ้นเป็นจักรพรรดิถังเกาจู่ ปฐมจักรพรรดิแห่งราชวงศ์ถังเมื่อพระชนม์ได้ 52 พรรษาถังเกาจู่ ทรงมีโอรส 4 พระองค์คือ หลี่จินเฉิง, หลี่ซื่อหมิน, หลี่หลงจี่, หลี่หยวนป้า (เสียชีวิตในการรบก่อนก่อตั้งราชวงศ์ถัง) แต่มิได้สถาปนารัชทายาท โอรสทั้งสามจึงรบราฆ่าฟันกันเอง องค์ชายรองหลี่ซื่อหมินได้ชัยชนะและบังคับให้พระราชบิดาตั้งพระองค์เป็นรัชทายาท ต่อมาในปี ค.ศ. 627 (พ.ศ. 1170) ทรงสละราชสมบัติให้รัชทายาทหลี่ซื่อหมินขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิถังไท่จง จักรพรรดิถังเกาจู่สวรรคตลงเมื่อปี ค.ศ. 635 (พ.ศ. 1178) ในรัชสมัยจักรพรรดิถังไท่จงขณะพระชนม์ได้ 69 พรรษา เกาจู่ (หลี่ หยวน) · ไท่จง (หลี่ ซื่อหมิน) · เกาจง (หลี่ จื้อ) · จงจง (หลี่ เสียน) · รุ่ยจง (หลี่ ตั๋น)อู่เจ๋อเทียน (อู่เม่ยเหนียง)จงจง (ครั้งที่ 2)  · ชาง (หลี่ ชงเหมา) · รุ่ยจง (ครั้งที่ 2)  · เสวียนจง (หลี่ หลงจี๋) · ซู่จง (หลี่ เหิง) · ไต้จง (หลี่ อวี่) · เต๋อจง (หลี่ โกว) · ชุนจง (หลี่ สง) · เสียนจง (หลี่ ซุน) · มู่จง (หลี่ เหิง) · จิงจง (หลี่ จาน) · เหวินจง (หลี่ อัง) · อู่จง (หลี่ หยาน) · ซวนจง (หลี่ เฉิน) · ยี่จง (หลี่ ฉุย) · ซีจง (หลี่ เสวียน) · เจาจง (หลี่ เย) · ไอตี้ (หลี่ จู)