ฉินฉื่อหฺวังตี้ ตามสำเนียงกลาง หรือ
จิ๋นซีฮ่องเต้ ตามสำเนียงอื่น (
จีน: 秦始皇帝;
พินอิน: Qín Shǐ Huángdì; 260–210 ก่อนคริสตกาล
[3]) เป็นพระนามที่ปัจจุบันใช้เรียก
ฉินอ๋องเจิ้ง (秦王政) หรือพระเจ้าเจิ้งจิ๋นซีฮ่องเต้เดิมเป็น
อ๋องแคว้นฉิน พระองค์ทรงสถาปนา
ราชวงศ์ฉินเมื่อปีที่ 220 ก่อนคริสตกาล และทรงผนวกดินแดนจีนสำเร็จในปีที่ 221 ก่อนคริสตกาล เป็นอันสิ้นสุด
ยุครณรัฐ[4] พระองค์ไม่ทรงใช้ตำแหน่ง "
อ๋อง" ดังที่เคยใช้กันมาในสมัย
ราชวงศ์ซางและ
ราชวงศ์โจว แต่ทรงใช้ตำแหน่ง "ฮ่องเต้" จึงถือกันว่าทรงเป็นฮ่องเต้พระองค์แรกในประวัติศาสตร์จีน ตำแหน่งฮ่องเต้นี้พระเจ้าแผ่นดินจีนทรงใช้สืบต่อกันมาอีกสองพันปีในรัชสมัยของพระองค์ แม่ทัพนายกองของพระองค์มีบทบาทอย่างยิ่งในการขยายแว่นแคว้น
การรบกับเผ่าเยฺว่ทางใต้เมือง
ฉู่ทำให้ดินแดน
ไป่เยฺว่ของเมือง
หูหนานและ
กวั่งตงตกเป็นของเมืองฉิน ส่วน
การรบกับพวกซฺยงหนูในเอเชียตอนกลางส่งผลให้เมืองฉินได้ดินแดน
เอ้อเอ่อร์ตัวซือของกลุ่ม
ซฺยงหนู แม้ที่สุดแล้วจะเป็นเหตุให้
มั่วตู๋ ฉันยฺหวี ผู้นำซฺยงหนู สามารถผนวกดินแดนได้บ้างก็ตาม พระองค์ยังได้อำมาตย์ราชเสวกหลายคน เช่น
หลี่ ซือ เจ้าพระยามหาอุปราช มาช่วยปฏิรูปการปกครองและเศรษฐกิจเพื่อจัดระเบียบประเพณีอันหลากหลาย
[4] เป็นเหตุให้ทรง
เผาตำรา ฝังบัณฑิต[1] พระองค์ยังทรงรวมกำแพงเมือง ซึ่งกระจัดกระจายอยู่ทั่วไปนั้นเข้าเป็น
กำแพงเมืองจีน สร้างถนนหนทางระบบใหม่เป็นการใหญ่ และสร้าง
สุสานหลวงโดยมีรูปปั้นองครักษ์ขนาดเท่าคนจริงคอยพิทักษ์อยู่ ระหว่างที่เสด็จอยู่ในราชสมบัตินั้น พระองค์ทรงเสาะแสวงหา
น้ำอมฤตมาตลอด แต่สุดท้ายก็สวรรคตเมื่อปีที่ 210 ก่อนคริสตกาล เพราะพระองค์ได้ทรงเสวย
สารปรอทเพราะพระองค์เชื่อว่าเป็นยาอายุวัฒนะ
[1]