เมื่อกล่าวถึงความหมายของมูลค่าแรงงาน มูลค่า นั้นหมายถึง จำนวนชั่วโมงการทำงานอันจำเป็น (บางตำราคือ เวลาทำงานอันจำเป็นทางสังคม Socially-necessary labour-time) ในการผลิตสินค้าและบริการขึ้นมา ซึ่งทั้งเดวิด ริคาร์โด[1] และคาร์ล มาคส์ ได้พยายามจะอธิบายกิจกรรมเชิงแรงงานทั้งหมดที่เป็นนามธรรมให้เป็นจำนวนเชิงรูปธรรมขึ้นมา เพื่อที่จะพัฒนาทฤษฎีราคาที่แท้จริงหรือราคาโภคภัณฑ์ธรรมชาติ[2] ในขณะที่ทฤษฎีมูลค่าแรงงานของอดัม สมิธ ไม่ได้ต้องการจำนวนเชิงรูปธรรมเหล่านั้นเลย ทฤษฎีของสมิธนั้นใกล้เคียงกับทฤษฎีอรรถประโยชน์ (Utility theory) ที่เขาได้อธิบายไว้ว่า โภคภัณฑ์นั้นมีค่าเท่ากับอะไรก็ตามที่ถูกแรงงานเอาไปแลก (มูลค่าแลกเปลี่ยน) หรือเท่ากับอะไรก็ตามที่ถูกแรงงานเก็บรักษาไว้เพื่อบริโภคเอง (มูลค่าใช้สอย) หรือหมายถึงทั้งสองอย่าง ซึ่งมูลค่านี้เองที่ทำให้เกิดอุปสงค์และอุปทานในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง

มูลค่าแรงงานถูกอธิบายไว้ด้วยสมการ:

• c {\displaystyle c} คือมูลค่าของปัจจัยทุน อันได้แก่มูลค่าที่เกิดจากต้นทุนหรือวัตถุดิบที่ใช้ในขั้นตอนการผลิตในช่วงเวลาหนึ่ง
• L {\displaystyle L} คือจำนวนเวลาที่แรงงานใช้ในการเตรียมและผลิต (เวลาเฉลี่ยของแรงงานที่ผลิตสิ่งเดียวกันทั้งระบบ) จนสินค้าหรือบริการเสร็จสมบูรณ์ มักมีหน่วยเป็นชั่วโมงการทำงาน
• W {\displaystyle W} คือมูลค่าของสินค้าที่ออกมา ณ เวลานั้น

ตัวอย่าง; มูลค่า (W) ของไข่เจียว 1 ฟอง ประกอบด้วยมูลค่าของทุน (c = ไข่ดิบ 1 ฟอง, ค่าแก็ส, ค่าเสื่อมกระทะ) กับมูลค่าแรงงาน (L = เวลาเฉลี่ยที่สังคมใช้ในการตีและเจียวไข่ 1 ฟอง) โดยเฉลี่ยแล้ว สังคมใช้เวลาในการตีและเจียวไข่ฟองละ 2 นาที แต่คนที่ใช้เวลาตีและเจียวไข่ 4 นาทีจะอ้างว่าไข่เจียวเขาจะต้องแพงกว่าไม่ได้ ต้องใช้มาตรฐานของสังคมมาเป็นตัวกำหนดมูลค่าแรงงาน เวลาโดยเฉลี่ยที่สังคมใช้ในการผลิตสิ่งใดสิ่งหนึ่งนี้เองที่เรียกว่า จำนวนชั่วโมงการทำงานอันจำเป็น