นกหัวขวานสามนิ้วหลังทอง (อังกฤษ: Common flameback, Common goldenback; ชื่อวิทยาศาสตร์: Dinopium javanense) เป็นนกหัวขวานชนิดหนึ่ง มีลำตัวยาว 30 เซนติเมตร ขนด้านหลังและขนปีกสีเหลืองอมส้ม สะโพกสีแดงสด หางดำ อกและท้องมีจุดกลมสีขาวบนพื้นสีดำ ตัวผู้มีหัวและหงอนสีแดง ตัวเมียมีหัวและหงอนสีดำจุดขาว มีนิ้วยาว 3 นิ้ว ยื่นมาทางด้านหน้า 2 นิ้ว ด้านหลัง 1 นิ้ว ขนหางสั้นมีแกนขนที่แข็งแรง ใช้สำหรับการเกาะและไต่ต้นไม้ จะงอยปากแหลมยาวเรียวพบกระจายพันธุ์ตั้งแต่อนุทวีปอินเดียจนถึงภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จนถึงเขตชีวภาพซุนดา มีทั้งหมด 6 ชนิดย่อย (ดูในตาราง[2]) ในประเทศไทยพบได้ทุกภาคมีพฤติกรรมชอบอาศัยในป่าโปร่ง, ป่าชายเลน ตลอดจนถึงสวนผลไม้ ที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 1,500 เมตร มักพบอยู่ตามลำพัง หรือเป็นคู่ตามโพรงไม้ ไต่ไม้เจาะเปลือกไม้หาแมลงกินด้วยการไต่จากโคนต้นในแนวดิ่ง มีฤดูผสมพันธุ์ในช่วงระหว่างเดือนมีนาคม-เมษายน วางไข่ครั้งละ 2-3 ฟอง จัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองในประเทศไทย[3] [4]