ปลาบู่หมาจู หรือ
ปลาหมาจู (
อังกฤษ: Bumblebee goby) เป็น
สกุลของ
ปลากระดูกแข็งในสกุล Brachygobius (/บรา-ชี่-โก-บิ-อัส/) ใน
วงศ์ปลาบู่ (Gobiidae) มีลักษณะโดยรวม เป็นปลาที่มีขนาดเล็กมาก กล่าวคือ มีขนาดโดยเฉลี่ยราว 4-5
เซนติเมตร มีลำตัวเป็น
ทรงกระบอกคล้ายไม้
เบสบอล หัวโต
ตาโต ปากกว้าง มีอวัยวะพิเศษคือ มีครีบหนามอยู่ด้านหน้าครีบหลัง และมีการพัฒนาครีบหน้าไปเป็นอวัยวะที่มีรูปร่างคล้าย
ถ้วย ใช้สำหรับยึดเกาะกับวัตถุต่าง ๆ ใต้
น้ำได้เป็นอย่างดี ไม่มี
เส้นข้างลำตัวมีสีสันลำตัวเป็น
สีเหลืองสลับ
ดำหรือ
น้ำตาลเข้ม ครีบทุกครีบใสโปร่งแสง มีนิสัยชอบอยู่เป็นฝูง เป็นปลารักสงบ แต่ทว่ามีความก้าวร้าวกันในฝูงพอสมควร โดยจะหวงอาณาเขตตัวเองต่อเฉพาะปลาบู่ด้วยกัน กินอาหารจำพวก
สัตว์น้ำขนาดเล็ก ปลาตัวผู้มีสีสันที่สดใสกว่า ส่วนตัวเมียจะมีขนาดลำตัวใหญ่กว่า วางไข่ประมาณ 150-200 ฟอง ภายในวัตถุต่าง ๆ ในน้ำ เช่น ขอนไม้,
เปลือกหอย,
หิน ไข่ใช้เวลาฟักเป็นตัวประมาณ 4-5 วัน โดยที่ปลาตัวผู้จะเป็นผู้ดูแลพบกระจายพันธุ์ในภูมิภาค
เอเชียใต้และ
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พบทั้ง
น้ำจืดและ
น้ำกร่อย พบได้ในแม้กระทั่งร่องน้ำใน
สวนผลไม้ที่มีน้ำกร่อยไหลเข้ามาและ
แม่น้ำขนาดใหญ่ อย่าง
แม่น้ำโขงมีทั้งหมด 9
ชนิด[1] (บางข้อมูลแบ่งเป็น 8 ชนิด) พบในประเทศไทยราว 5 ชนิด
[2] เป็นปลาขนาดเล็กที่มี
ความสวยงามน่ารักจำพวกหนึ่ง จึงนิยมนำมาเลี้ยงกันเป็นปลาสวยงาม
[3]