เมนูนำทาง
ปลาแมกเคอเรล
มีปลากว่า 30 สปีชีส์ โดยหลักอยู่ในวงศ์ปลาอินทรี (Scombridae) ที่ปกติเรียกว่าปลาแมกเคอเรลคำภาษาอังกฤษตั้งแต่ปี 1300 ว่า "mackerel" หมายความว่า "มีเครื่องหมาย" หรือ "ด่างพร้อย" ได้มาจากคำฝรั่งเศสเก่า (Old French) คือ maquerel ซึ่งหมายถึง "แมงดา" หรือ "ผู้จัดหา" (หญิงเพื่อจุดประสงค์ทางเพศ)แม้นี่จะเชื่อมกับลักษณะของปลาได้อย่างไม่ชัดเจนแต่ปลาก็วางไข่อย่างขะมักเขม้นเป็นฝูง ๆ ใกล้ฝั่งและแนวคิดในสมัยกลางเกี่ยวกับการสืบพันธุ์ของสัตว์ก็ค่อนข้างสร้างสรรค์[4]
ปลาจากวงศ์ปลาอินทรี 21 สปีชีส์เรียกอย่างสามัญว่า ปลาแมกเคอเรลสปีชีส์ต้นแบบ (type species) ของปลาแมกเคอเรลวงศ์ปลาอินทรีก็คือปลาแมกเคอเรลแอตแลนติก Scomber scombrus ปลา Atlantic chub mackerel (Scomber colias) และปลาแมกเคอเรลแปซิฟิก (Scomber colias) เคยเชื่อว่าเป็นสปีชีส์ย่อยของสปีชีส์เดียวกันแต่ในปี 1999 นักวิชาการใช้หลักฐานทางโมเลกุลและทางสัณฐานแยกสปีชีส์เหล่านั้นออกจากกัน[5]ปลาแมกเคอเรลเล็กกว่าและมีวงจรชีวิตสั้นกว่าปลาที่เป็นญาติใกล้ชิดกันคือ ปลาทูน่า ซึ่งก็อยู่ในวงศ์เดียวกัน[6][7]
ปลาแมกเคอเรลแท้อยู่ในเผ่า Scombrini (ปลาแมกเคอเรลแท้)[8]เป็นเผ่าที่มีปลา 7 สปีชีส์ แต่ละสปีชีส์อยู่ในสกุลหนึ่งหรือสองสกุล คือ Scomber หรือ Rastrelliger (ปลาทู)[9][10]
| ปลาแมกเคอเรลแท้ (เผ่า Scombrini) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ยาวสุด (ซม.) | ยาวทั่วไป (ซม.) | หนักสุด (กก.) | อายุมากสุด | ระดับใน โซ่อาหาร | Fish Base | FAO | สถานะ IUCN |
| ปลาทู | Rastrelliger brachysoma (Bleeker, 1851) | 34.5 | 20 | 2.72 | [11] | [12] | Data deficient[13] | ||
| ปลาทูปากจิ้งจก | R. faughni (Matsui, 1967) | 20 | 0.75 | 3.4 | [14] | Data deficient[15] | |||
| ปลาลัง | R. kanagurta (Cuvier, 1816) | 35 | 25 | 4 ปี | 3.19 | [16] | [17] | Data deficient[18] | |
| ปลาซาบะ[19] (Blue mackerel) | Scomber australasicus (Cuvier, 1832) | 44 | 30 | 1.36 | 4.2 | [20] | Least concern[21] | ||
| Atlantic chub mackerel | S. colias (Gmelin, 1789) | 3.91 | [22] | Least concern[23] | |||||
| Chub mackerel | S. japonicus (Houttuyn, 1782) | 64 | 30 | 2.9 | 18 ปี | 3.09 | [24] | [25] | Least concern[26] |
| ปลาแมกเคอเรลแอตแลนติก | S. scombrus (Linnaeus, 1758) | 66 | 12 ปี (ตะวันตก) 18 ปี (ตะวันออก) | 3.65 | [27] | [28] | Least concern[5] |
ปลาแมกเคอเรลสแปนิช (Spanish mackerel) อยู่ในเผ่า Scomberomorini ซึ่งเป็นเผ่าพี่น้อง (sister tribe) ของปลาแมกเคอเรลแท้[29]เผ่านี้มีปลา 21 สปีชีส์โดย 18 สปีชีส์อยู่ในสกุล Scomberomorus (ปลาอินทรี)[30]2 สปีชีส์อยู่ในสกุล Grammatorcynus[31]และสปีชีส์เดียวคือปลาวาฮูอยู่ในสกุลมีชนิดเดียวคือ Acanthocybium[32]
| ปลาแมกเคอเรลสแปนิช (เผ่า Scomberomorini) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ยาวสุด (ซม.) | ยาวทั่วไป (ซม.) | หนักสุด (กก.) | อายุมากสุด | ระดับใน โซ่อาหาร | Fish Base | FAO | สถานะ IUCN |
| ปลาวาฮู | Acanthocybium solandri (Cuvier in Cuvier and Valenciennes, 1832) | 250 | 170 | 83 | 4.4 | [33] | Least concern[34] | ||
| ปลาแมกเคอเรลฉลาม (Shark mackerel) | Grammatorcynus bicarinatus (Quoy & Gaimard, 1825) | 112 | 13.5 | 4.5 | [35] | Least concern[36] | |||
| Double-lined mackerel | G. bilineatus (Rüppell, 1836) | 100 | 50 | 3.5 | 4.18 | [37] | Least concern[38] | ||
| Serra Spanish mackerel | Scomberomorus brasiliensis (Collette, Russo & Zavala-Camin, 1978) | 3.31 | [39] | Least concern[40] | |||||
| King mackerel | S. cavalla (Cuvier, 1829) | 184 | 70 | 45 | 14 ปี | 4.5 | [41] | [42] | Least concern[43] |
| ปลาอินทรีบั้ง | S. commerson (Lacepède, 1800) | 240 | 120 | 4.5 | [44] | [45] | Near threatened[46] | ||
| Monterey Spanish mackerel | S. concolor (Lockington, 1879) | 4.24 | [47] | Vulnerable[48] | |||||
| ปลาอินทรีจุด | S. guttatus (Bloch & Schneider, 1801) | 76 | 55 | 4.28 | [49] | [50] | Data deficient[51] | ||
| ปลาแมกเคอเรลเกาหลี (Korean mackerel) | S. koreanus (Kishinouye, 1915) | 150 | 60 | 15 | 4.2 | [52] | Least concern[53] | ||
| Streaked Spanish mackerel | S. lineolatus (Cuvier, 1829) | 80 | 70 | 4.5 | [54] | Least concern[55] | |||
| ปลาแมกเคอเรลสแปนิชแอตแลนติก (Atlantic Spanish mackerel) | S. maculatus (Mitchill, 1815) | 91 | 5.89 | 5 ปี | 4.5 | [56] | [57] | Least concern[58] | |
| Papuan Spanish mackerel | S. multiradiatus Munro, 1964 | 35 | 0.5 | 4.0 | [59] | Least concern[60] | |||
| Australian spotted mackerel | S. munroi (Collette & Russo, 1980) | 104 | 10.2 | 4.3 | [61] | Near threatened[62] | |||
| Japanese Spanish mackerel | S. niphonius (Cuvier, 1832) | 100 | 7.1 | 4.5 | [63] | [64] | Data deficient[65] | ||
| Queen mackerel | S. plurilineatus Fourmanoir, 1966 | 120 | 12.5 | 4.2 | [66] | Data deficient[67] | |||
| Queensland school mackerel | S. queenslandicus (Munro, 1943) | 100 | 80 | 12.2 | 4.5 | [68] | Least concern[69] | ||
| Cero mackerel | S. regalis (Bloch, 1793) | 183 | 7.8 | 4.5 | [70] | Least concern[71] | |||
| Broadbarred king mackerel | S. semifasciatus (Macleay, 1883) | 120 | 10 ปี | 4.5 | [72] | Least concern[73] | |||
| Pacific sierra | S. sierra (Cuvier, 1832) | 99 | 60 | 8.2 | 4.5 | [74] | Least concern[75] | ||
| ปลาอินทรีทะเลสาบเขมร | S. sinensis (Cuvier, 1832) | 247 | 100 | 4.5 | [76] | Data deficient[77] | |||
| West African Spanish mackerel | S. tritor (Cuvier, 1832) | 4.26 | [78] | Least concern[79] |
อนึ่ง ปลาสปีชีส์ต่าง ๆ ที่มีลักษณะคล้ายปลาแมกเคอเรลในวงศ์ปลาหางแข็ง, วงศ์ Hexagrammidae และวงศ์ Gempylidae ปกติก็จะเรียกว่าปลาแมกเคอเรลด้วยมีกระทั่งความสับสนระหว่าง Pacific jack mackerel (Trachurus symmetricus) กับ Chilean jack mackerel (Trachurus murphyi) ที่จับกันมากกว่าเคยเชื่อว่าทั้งสองเป็นสปีชีส์เดียวกัน แต่ปัจจุบันจัดเป็นสปีชีส์ต่างหาก ๆ[80]
| ปลาแมกเคอเรลสปีชีส์อื่น ๆ | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| วงศ์ | ชื่อสามัญ | ชื่อวิทยาศาสตร์ | ยาวสุด (ซม.) | ยาวทั่วไป (ซม.) | หนักสุด (กก.) | อายุมากสุด (ปี) | ระดับใน โซ่อาหาร | Fish Base | FAO | สถานะ IUCN |
| วงศ์ปลาอินทรี Gasterochisma | Butterfly mackerel | Gasterochisma melampus (Richardson, 1845) | 175 | 153 | 4.4 | [81] | Least concern[82] | |||
| วงศ์ปลาหางแข็ง Jack mackerel | Atlantic horse mackerel | Trachurus trachurus (Linnaeus, 1758) | 70 | 22 | 2.0 | 3.64 | [83] | [84] | Not assessed | |
| Blue jack mackerel | T. picturatus (Bowdich, 1825) | 60 | 25 | 3.32 | [85] | Data deficient[86] | ||||
| Cape horse mackerel | T. capensis (Castelnau, 1861) | 60 | 30 | 3.47 | [87] | [88] | Not assessed[89] | |||
| Chilean jack mackerel | T. murphyi (Nichols, 1920) | 70 | 45 | 16 | 3.49 | [90] | [91] | Data deficient[92] | ||
| Cunene horse mackerel | T. trecae (Cadenat, 1950) | 35 | 2.0 | 3.49 | [93] | [94] | Not assessed | |||
| Greenback horse mackerel | T. declivis (Jenyns, 1841) | 64 | 42 | 25 | 3.93 | [95] | [96] | Not assessed[97] | ||
| Japanese horse mackerel | T. japonicus (Temminck & Schlegel, 1844) | 50 | 35 | 0.66 | 12 | 3.4 | [98] | [99] | Not assessed | |
| Mediterranean horse mackerel | T. mediterraneus (Steindachner, 1868) | 60 | 30 | 3.59 | [100] | [101] | Not assessed | |||
| Pacific jack mackerel | T. symmetricus (Ayres, 1855) | 81 | 55 | 30 | 3.56 | [102] | Least concern[103] | |||
| Yellowtail horse mackerel | T. novaezelandiae (Richardson, 1843) | 50 | 35 | 25 | 4.5 | [104] | Not assessed | |||
| Gempylidae Snake mackerel | Black snake mackerel | Nealotus tripes (Johnson, 1865) | 25 | 15 | 4.2 | [105] | Not assessed | |||
| Blacksail snake mackerel | Thyrsitoides marleyi (Fowler, 1929) | 200 | 100 | 4.19 | [106] | Not assessed | ||||
| Snake mackerel | Gempylus serpens (Cuvier, 1829) | 100 | 60 | 4.35 | [107] | Not assessed | ||||
| Violet snake mackerel | Nesiarchus nasutus (Johnson, 1862) | 130 | 80 | 4.33 | [108] | Not assessed | ||||
| * White snake mackerel | Thyrsitops lepidopoides (Cuvier, 1832) | 40 | 25 | 3.86 | [109] | Not assessed | ||||
| Hexagrammidae | ปลาฮกเกะ (Okhotsk atka mackerel) | Pleurogrammus azonus (Jordan & Metz, 1913) | 62 | 1.6 | 12 | 3.58 | [110] | [111] | Not assessed | |
| Atka mackerel | P. monopterygius (Pallas, 1810) | 56.5 | 2.0 | 14 | 3.33 | [112] | Not assessed |
คำภาษาอังกฤษว่า "mackerel" ยังใช้เป็นคำวิเศษณ์สำหรับชื่อสามัญของปลาอื่น ๆ บางครั้งเพื่อบ่งว่าปลามีลายแนวตั้งคล้ายกับปลาแมกเคอเรลวงศ์ปลาอินทรี ปลารวมทั้ง
โดยนัยเดียวกัน ชื่อก็ยังใช้ในสัตว์อื่น ๆ เช่น แมวลาย คือ mackerel tabby cat[113]และในวัตถุไม่มีชีวิตอื่น ๆ เช่น รูปเมฆที่ออกลาย ๆ คือ mackerel sky[114][115]
เมนูนำทาง
ปลาแมกเคอเรลใกล้เคียง
แหล่งที่มา
WikiPedia: ปลาแมกเคอเรล