พระพุทธรูปแห่งสุลตานคัญช์ (อังกฤษ: Sultanganj Buddha) เป็นพระพุทธรูปศิลปะยุคเปลี่ยนผ่านคุปตะ–ปาละ สร้างขึ้นจากทองแดง สร้างขึ้นราว ค.ศ. 500-700 มีขนาดสูง 2.3 เมตร, กว้าง 1 เมตร และน้ำหนักมากกว่า 500 กิโลกรัม พระพุทธูปนี้ค้นพบในเมืองสุลตานคัญช์ อำเภอภาคลปุระ รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย[1] ในปี 1861 ระหว่างการก่อสร้างทางรถไฟสายตะวันออกของอินเดีย[2] ปัจจุบันพระพุทธรูปนี้จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์และหอศลิป์เบอร์มิงแฮม เบอร์มิงแฮม ประเทศอังกฤษประติมากรรมขนาดใหญ่กว่าตัวมนุษย์นี้น่าจะเป็น "ประติมากรรมโลหะชิ้นเดียวที่ยังหลงเหลืออยู่" ของศิลปะคุปตะ[3] ประติมากรรมยุคคุปตะอื่น ๆ เช่น พระพรหมจากมีรปุระ-ขาส มีอายุเก่าแก่กว่า แต่มีขนาดเล็กกว่ากึ่งหนึ่ง ส่วนทองสัมฤทธิ์อโกตะ ประติมากรรมในศาสนาไชนะมีขนาดเล็กกว่า และน่าจะเป็นเทวรูปในศาลเจ้าในบ้านของผู้มีอันจะกินเท่านั้น[4] ส่วนในลลิตปุระ ประเทศเนปาล ในอารามคุยตพาหี (Guita Bahī monastery) มีพระพุทธรูปทองแดงขนาดสูงประมาณ 1.8 เมตร ศิลปะอย่างเนปาล ราวศตวรรษที่ 9-10 ปัจจุบันยังคงเป็นพระพุทธรูปในวัดที่มีการประกอบพิธีกรรมบูชาอยู่ และประดิษฐานอยู่ติดผนังที่ปลายของโถงบูชา ที่ซึ่งพระพุทธรูปสุลตานคัญช์ก็น่าจะถูกประดิษฐานเช่นนั้นมาก่อนในอดีต[5]พระพุทธรูปองค์นี้หล่อขึ้นจากทองแดงบริสุทธิ์ หล่อด้วยวิธีหล่อสูญรูป ภายในองค์พระพุทธรูปเป็นดินเหนียวที่ผสมกับซางข้าว ที่ซึ่งต่อมาสามารถนำมาตรวจจับอายุเรดิโอคาร์บอนได้[6] พระพุทธรูปนี้จัดเป็นปาง "วีระ" ("Fearless Posture"; ปางกล้าหาญ) หัตถ์ขวาแสดง อภัยมุทรา หรือมุทราที่แสดงการปกป้อง หัตถ์ซ้ายวางแนบลำตัวเปิดออก แสดงการประทานพร ปลายจีวรจีบอยู่ระหว่างนิ้วโป้งกับนิ้วชี้มือ