พระหริหระ
พระหริหระ

พระหริหระ

พระหริหระ (สันสกฤต: हरिहर, อังกฤษ: Harihara) เป็นอวตารรวมของพระวิษณุ (หริ) และพระศิวะ (หระ) เทพเจ้าในศาสนาฮินดู พระนามอื่น เช่น ศันกรนารายณ์ (มาจาก "ศันกร" คือพระศิวะ และ "นารายณ์" คือพระวิษณุ) และ พรหมนารายณ์ ดังนั้นจึงพบการบูชาพระหริหระทั้งในลัทธิไวษณพและลัทธิไศวะ ให้เป็นพระเป็นเจ้าสูงสุดองค์หนึ่งคำว่า "หริหระ" บางครั้งก็ใช้กล่าวถึงคำศัพท์ในเชิงปรัชญาที่แสดงถึงการรวมพระวิษณุและพระศิวะในมุมมองที่แตกต่างภายใต้ความสูงสุดเดียวกันคือพรหมัน แนวคิดของหริหระจึงเทียบเคียงกับ "ความเป็นหนึ่งเดียวของสรรพสิ่ง" ในคัมภีร์ของอทไวตะ เวทันตะ ปรัชญาฮินดูหนึ่ง[1]เทวรูปที่เก่าแก่ที่สุดของพระหริหระ พบที่ถ้ำหมายเลข 1 และ 3 ของถ้ำพัทมี (Badami Cave Temples) ซึ่งสร้างขึ้นราวคริสต์ศตวรรษที่ 6[2][3]