มูลนิธิบิลและเมลินดาเกตส์ หรือ มูลนิธิเกตส์ (อังกฤษ: Bill & Melinda Gates Foundation, Gates Foundation ตัวย่อ BMGF) เป็นมูลนิธิเอกชนหรือส่วนบุคคลที่ใหญ่ที่สุดในโลก จัดตั้งโดยบิล เกตส์ และเมลินดา เกตส์ในปี 2543 และกล่าวกันว่าเป็นมูลนิธิส่วนบุคคลที่ดำเนินการอย่างโปร่งใสที่ใหญ่ที่สุดในโลก[4]จุดมุ่งหมายหลักของมูลนิธิก็คือ เพื่อปรับปรุงการบริหารสุขภาพและลดความยากจนทั่วโลก และในสหรัฐอเมริกา เพื่อขยายโอกาสการศึกษาและการเข้าถึงเทคโนโลยีสารสนเทศมูลนิธิมีสำนักงานใหญ่ที่เมืองซีแอตเทิล รัฐวอชิงตัน และควบคุมโดยผู้จัดการดูแลทรัพย์สิน 3 ท่านคือ บิลกับเมลินดาเกตส์ และวอร์เรน บัฟเฟตต์เจ้าหน้าที่หลักอื่น ๆ รวมทั้ง ประธานกรรมการร่วม วิลเลียม เอ็ช เกตส์ ซีเนียร์ (บิดาของนายเกตส์) และประธานบริหาร พญ. ซูซาน เดสมอนด์-เฮ็ลแมนน์มูลนิธิมีกองทุน 42,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยวันที่ 24 พฤศจิกายน 2557 (ประมาณ 1.389 ล้านล้านบาท)[5][3]ทั้งขนาดของมูลนิธิและการดำเนินงานที่ประยุกต์หลักข้อปฏิบัติทางธุรกิจทำให้มูลนิธิเป็นผู้นำในเรื่อง venture philanthropy (การกุศลโดยใช้เทคนิคเหมือนกับบริษัทเสี่ยงลงทุน)[6]และตัวมูลนิธิเองก็ให้ข้อสังเกตว่า การกุศลมีอิทธิพลที่จำกัดต่อการดำเนินงานของมูลนิธิ[7]ในปี 2558 นิตยสาร Business Insider จัดลำดับเกตส์ว่าเป็นผู้ให้เพื่อการกุศลที่ใจกว้างเป็นอันดับหนึ่งในโลก โดยมีวอร์เรน บัฟเฟตต์เป็นอันดับสอง[8]โดยวันที่ 16 พฤษภาคม 2556 บิล เกตส์ ได้บริจาคทรัพย์ 28,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 832,411 ล้านบาท) ให้กับมูลนิธิ[9]