วงศ์ปลาสร้อยน้ำผึ้ง เป็นวงศ์ปลาน้ำจืดวงศ์หนึ่ง ใช้ชื่อว่า Gyrinocheilidae เป็นวงศ์ปลาที่พบในภูมิภาค
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นปลาที่มีรูปร่างเรียว
ทรงกระบอก แบนข้างเล็กน้อย ส่วนหัวค่อนข้างใหญ่ ตาเล็ก ปากอยู่ด้านล่างของจะงอยปาก ไม่มีฟันในลำคอ ไม่มีหนวด ครีบอกและครีบท้องอยู่ในแนวเดียวกับสันท้อง และมีลักษณะสำคัญ คือมีช่องเล็ก ๆ อยู่ด้านบนสุดของช่องเหงือก ริมฝีปาก มีลักษณะเป็นแผ่นดูดรูปกลมใช้ดูดกินตะไคร่น้ำตามพื้นหิน และ ทราย แล้วหายใจโดยใช้น้ำผ่านเข้าช่องเปิดด้านบนฝาปิดเหงือก แล้วออกมาทางด้านข้าง แทนที่จะใช้ปากสูบน้ำเข้าอย่างปลาทั่ว ๆ ไป และมี
ถุงลมขนาดเล็ก
[1]เดิมที นัก
มีนวิทยาได้เคยจัดปลาในวงศ์นี้ให้อยู่วงศ์เดียวกันกับ
วงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) มาก่อน ปลาที่พบในวงศ์นี้มีด้วยกันทั้งหมด 3
ชนิด และมีเพียง
สกุลเดียว สำหรับใน
ประเทศไทยพบ 2 ชนิด คือ
ปลาสร้อยน้ำผึ้ง (Gyrinocheilus aymonieri) และ
ปลามูด (G. pennocki) พบได้ทั่วไปตามที่ราบลุ่ม
แม่น้ำ หรือแม้แต่ตามลำธาร
น้ำตก มีความสำคัญคือ เป็น
ปลาสวยงามที่นิยมเลี้ยงเพื่อทำความสะอาด
ตู้ เพราะความที่มีปากเป็นลักษณะดูดใช้สำหรับกิน
ตะไคร่น้ำหรือเศษอาหารที่ปลาอื่นกินเหลือได้ ในอดีต แถบจังหวัดลุ่ม
แม่น้ำแม่กลองเช่น
จังหวัดกาญจนบุรี,
จังหวัดราชบุรี และ
จังหวัดเพชรบุรี ปลาในวงศ์นี้สามารถนำมาหมักทำ
น้ำปลาที่มีรสชาติดีได้ ในชื่อ "น้ำปลาสร้อยน้ำผึ้ง"
ชื่อสามัญทั่วไปใน
ภาษาไทยเรียกปลาวงศ์นี้โดยรวมกันว่า "สร้อยน้ำผึ้ง", "น้ำผึ้ง" หรือ "มูด" หรือ "ยาลู่" หรือ "ปากใต้" ส่วนชื่อใน
ภาษาอังกฤษเรียกว่า "Chinese algae eater"