เมนูนำทาง
สีในวัฒนธรรมจีน ทฤษฎีเบญจธาตุในศิลปะและวัฒนธรรมของจีนโบราณมีการใช้สีพื้นฐาน 5 สี คือ สีน้ำเงิน หรือที่เรียกว่า ชิง (qing; 青; ซึ่งเป็นการผสมสีเขียวและสีน้ำเงินเข้าด้วยกัน หรือที่เรียกในภาษาอังกฤษว่า "grue" ซึ่งมาจากคำว่า "blue" และคำว่า "green") สีแดง สีเหลือง สีขาว และสีดำ ซึ่งมีความนัยถึงธาตุทั้ง 5 ธาตุ คือ น้ำ ไฟ ไม้ โลหะ และดิน ตามลำดับ โดยตลอดสมัยราชวงศ์ซาง (อังกฤษ: Shang dynasty; จีน: 商朝; พินอิน: Shāng cháo) ราชวงศ์ถัง (อังกฤษ: Tang dynasty; จีน: 唐朝; พินอิน: Táng Cháo) ราชวงศ์โจว (อังกฤษ: Zhou dynasty; จีน: 周朝; พินอิน: Zhōu Cháo) และราชวงศ์ฉิน (อังกฤษ: Qin dynasty; จีน: 秦朝; พินอิน: Qín Cháo) สมเด็จพระจักรพรรดิได้ทรงใช้ทฤษฎีเบญจธาตุ หรือธาตุทั้ง 5 (อังกฤษ: Theory of the Five Elements หรือ Wu Xing; จีน: 五行; พินอิน: wŭ xíng) ในการเลือกใช้สีทั้งสิ้น
ธาตุ | ไม้ | ไฟ | ดิน | โลหะ (ทอง) | น้ำ |
---|---|---|---|---|---|
สี | สีเขียว | สีแดง | สีเหลือง | สีขาว | สีดำ |
ทิศ | ทิศตะวันออก | ทิศใต้ | จุดศูนย์กลาง | ทิศตะวันตก | ทิศเหนือ |
ดาวเคราะห์ | ดาวพฤหัสบดี | ดาวอังคาร | ดาวเสาร์ | ดาวศุกร์ | ดาวพุธ |
Heavenly creature | มังกรสีน้ำเงิน (Azure Dragon) | หงส์ไฟ (Vermilion Bird) | มังกรสีเหลือง (Huang Long (Four Symbols), Yellow Dragon) | เสือขาว (White Tiger) | เต่าสีนิล (Black Tortoise) |
Heavenly Stems | 甲, 乙 | 丙, 丁 | 戊, 己 | 庚, 辛 | 壬, 癸 |
ระยะ (Phase) | New Yang | Full Yang | Yin/Yang balance | New Yin | Full Yin |
พลังงาน | Generative | Expansive | Stabilizing | Contracting | Conserving |
ฤดูกาล | ฤดูใบไม้ผลิ | ฤดูร้อน | ช่วงการเปลี่ยนฤดู (ทุก ๆ 3 เดือน) | ฤดูใบไม้ร่วง | ฤดูหนาว |
ภูมิอากาศ | ลม | ร้อน | ชุ่มชื้น (Damp) | แห้ง | หนาว |
ชีววิทยาการเจริญ | แตกกอหรือต้นใหม่ (Sprouting) | ดอกไม้บาน (Blooming) | ผลไม้สุก (Ripening) | เหี่ยวแห้งหรือร่วงโรย (Withering) | หยุดหรือพัก (Dormant) |
ปศุสัตว์ (Livestock) | หมา | แกะ/แพะ | วัว | ไก่ | หมู |
ผลไม้ | พลัม | แอปริคอต | พุทราจีน | ท้อ | เกาลัด |
เมล็ดพันธุ์พืช (Grain) | ข้าวสาลี | ถั่ว | ข้าว | ปอ (hemp) | ข้าวฟ่าง (millet) |
เมนูนำทาง
สีในวัฒนธรรมจีน ทฤษฎีเบญจธาตุใกล้เคียง
แหล่งที่มา
WikiPedia: สีในวัฒนธรรมจีน http://provideocoalition.com/shullfish/story/psych...