หมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทตั้งอยู่ระหว่างหมู่พระมหามณเฑียรและหมู่พระมหาปราสาท ตั้งอยู่ในเขตพระราชฐานชั้นในและชั้นกลาง สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อแรกเริ่มนั้นพระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างหมู่พระที่นั่งขึ้นในบริเวณพระตำหนักที่พระองค์เสด็จพระราชสมภพและเป็นที่ประทับเดิมของพระองค์ หมู่พระที่นั่งนี้เริ่มสร้างเมื่อ พ.ศ. 2412 ประกอบด้วยหมู่พระที่นั่ง 4 องค์ ได้แก่[1]

• พระที่นั่งมูลสถานบรมอาสน์ (ห้องโต๊ะ) เป็นพระที่นั่งที่สร้างต่อเนื่องกับท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ด้านตะวันออก ใช้เป็นห้องสำหรับพระราชทานเลี้ยง
• พระที่นั่งสมมติเทวราชอุปบัติ (ห้องทอง) เป็นพระที่นั่งที่สร้างต่อเนื่องกับท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท ด้านตะวันออก เดิมใช้เป็นที่เสด็จออกขุนนาง และประชุมร่วมกับคณะที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน และเป็นสถานที่ทรงประกาศพระบรมราชโองการการเลิกทาส พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำริให้สร้างพระที่นั่งนี้ ตรงบริเวณที่เป็นพระตำหนักชั้นเดียวที่ทรงเสด็จพระราชสมภพ
• พระที่นั่งดำรงสวัสดิ์อนัญวงศ์ (ห้องผักกาด) เป็นห้องเครื่องลายคราม (ถูกรื้อลงแล้ว)
• พระที่นั่งนิพัทธพงศ์ถาวรวิจิตร (ห้องพระภูษา) (ถูกรื้อลงแล้ว)

ในระหว่างนั้น พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชมณเฑียรขึ้นทางทิศใต้ของหมู่พระที่นั่งเดิมอีก 6 พระที่นั่ง โดยเริ่มสร้างเมื่อ พ.ศ. 2413 ประกอบด้วย[2][1]

• พระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬาร เป็นพระราชมณเฑียรที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประกอบด้วย ห้องน้ำเงิน ห้องเหลือง และห้องเขียว นอกจากนี้ ยังเคยใช้เป็นที่เสด็จออกรับแขกเมืองด้วย
• พระที่นั่งอมรพิมานมณี เป็นพระวิมานที่บรรทมของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ถูกรื้อลงแล้ว)
• พระที่นั่งสุทธาศรีอภิรมย์ เป็นห้องพระบรรทมของสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี (ถูกรื้อลงแล้ว)
• พระที่นั่งบรรณาคมสรนี เป็นห้องทรงพระอักษร (ถูกรื้อลงแล้ว)
• พระที่นั่งราชปรีดีราชวโรทัย เป็นห้องพักผ่อนพระราชอิริยาบถ (ถูกรื้อลงแล้ว)
• พระที่นั่งเทพดนัยนันทยากร เป็นห้องบรรทมสมเด็จพระราชโอรสธิดาบางพระองค์ (ถูกรื้อลงแล้ว)

โดยเพิ่มขึ้นมาอีก1องค์คือ

• พระที่นั่งเทวรารัณยสถาน เป็นสวนป่า

พระที่นั่งทั้ง 10 องค์ ก่อสร้างเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2416 โดยมีรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบยุโรปทั้งสิ้น หลังจากนั้น เมื่อพระองค์เสด็จกลับจากการประพาสสิงคโปร์ พระองค์โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทขึ้นทางด้านทิศเหนือของหมู่พระที่นั่งเดิม โดยเริ่มก่อสร้างเมื่อ พ.ศ. 2419 และเฉลิมพระราชมนเฑียรใน พ.ศ. 2425 ดังนั้น พระที่นั่งภายในหมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงประกอบด้วย พระที่นั่ง 11 องค์

ปัจจุบัน พระที่นั่งในหมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทอยู่ในสภาพที่ชำรุดจนเกินกว่าการบูรณะได้จึงมีการรื้อพระที่นั่งลงหลายองค์ อย่างไรก็ตาม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระที่นั่งขึ้นใหม่บนสถานที่เดิม 4 องค์ ได้แก่ พระที่นั่งมูลสถานบรมอาสน์ พระที่นั่งสมมติเทวราชอุปบัติ พระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬาร และพระที่นั่งเทวารัณยสถาน