ใน
แพทยศาสตร์และ
มานุษยวิทยาการแพทย์ อาการป่วยทางวัฒนธรรม[1] (
อังกฤษ: culture-bound syndrome หรือ culture-specific syndrome) หรือ
อาการป่วยพื้นบ้าน (
อังกฤษ: folk illness) เป็นการรวมกันของ
อาการทางจิต (psychiatric) และทางกาย (somatic) ที่ถือว่าพบได้เฉพาะในสังคมหรือวัฒนธรรมเฉพาะแห่ง โดยปราศจากการแทรกแซงอย่างมีเป้าหมายทางชีวเคมีหรือทางโครงสร้าง (no objective biochemical or structural alterations) ของ
อวัยวะหรือการทำงานของอวัยวะ คำว่า อาการป่วยทางวัฒนธรรม นั้นถูกรวมเข้าอยู่ใน
คู่มือการวินิจฉัยและสถิติสำหรับความผิดปกติทางจิต (DSM) ฉบับที่ 4 (1994) ของ
สมาคมจิตแพทย์อเมริกา (American Psychiatric Association) ที่ซึ่งรวมรายชื่อของอาการป่วยทางวัฒนธรรมที่พบมากที่สุด (DSM ฉบับที่ 5 -
DSM-IV: Appendix I) เช่นเดียวกันกับใน
ICD-10 (
บท 5) ซึ่งระบุอาการเจ็บป่วยทางวัฒนธรรมใน Annex 2 ของขอบข่ายการตรวจโรคเพื่อการวิจัย (Diagnostic criteria for research)
[2]ในมุมที่กว้างกว่านี้
โรคประจำถิ่น (endemic) สามารถนำมาประกอบกับรูปแบบพฤติกรรมบางอย่างภายในวัฒนธรรมที่เฉพาะเจาะจงโดย
คำแนะนำ อาจเป็นไปได้ที่จะถูกเรียกว่าเป็น
การแพร่ระบาดของพฤติกรรม (behavioral epidemic) เช่นในกรณีของ
การใช้ยาเสพติด (drug abuse) หรือ
การเสพติดแอลกอฮอล (alcohol abuse) และเสพติดบุหรี่ (smoking abuses) นั้น
การติดต่ออาจตัดสินได้จาก
การบังคับทางสังคม (communal reinforcement) และผ่านปฏิสัมพันธ์รัหว่างบุคคล (person-to-person interactions) ในมุมมองของ
สมุฏฐานวิทยา (etiological) อาจเป็นเรื่องยากในการแยกแยะอิทธิพลต่อโรคจากวัฒนธรรมและสังคม ออกจาก
ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ เช่น
ความเป็นพิษ (toxicity)
[3]