วีรกรรมที่มีชื่อเสียง ของ เจ้าจอมนรินทร์

เอกสารพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๓ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค) ระบุวีรกรรมพระยานรินทรสงคราม (ทองคำ) ตั้งทัพลาวต้านสยามและไม่ยอมเป็นข้าสยามในตอนที่ ๓๔ พระยาราชสุภาวดีตีค่ายเวียงคุกเมืองยโสธรแตก ดังนี้

...ฝ่ายพระยาราชสุภาวดีตั้งแต่ได้ให้หนังสือลับไปถึงอุปราชแล้ว คอยฟังข่าวก็ไม่เห็นอุปราชตอบมา จึ่งให้คนไปสืบได้ข่าวว่า อุปราชยกไปตั้งอยู่หนองหารแล้ว พระยาราชสุภาวดีก็ยกไปตีค่ายเวียงคุกที่เมืองยโสธร อุปฮาดราชวงศ์เมืองยโสธรสู้รบแข็งแรง ครั้นพระยาราชสุภาวดีตีค่ายเวียงคุกแตก ก็จับแต่บรรดาครอบครัวอุปฮาดราชวงศ์ซึ่งเข้าด้วยอนุมาคลอกเสียสิ้นประมาณ ๑๐๐ คนเศษ ฝ่ายทัพหลวง โปรดให้ทัพพระยาจ่าแสนยากร พระยากระลาโหมราชเสนา พระยาพิไชยบุรินทรา พระยาณรงควิไชย กองเจ้าพระยามหาโยธา ทั้ง ๕ ทัพ กับทัพหม่อมเจ้าขุนเณร คุมคนโทษเป็นกองโจร รวมเป็นคน ๘,๔๐๐ คน ยกล่วงหน้าขึ้นไปตีค่ายหนองบัวลำภูก่อน แล้วทัพเหล่านั้นก็ยกตามเป็นลำดับกันขึ้นไปทางบ้านสามหมอ ครั้นณเดือน ๖ ขึ้น ๑๐ ค่ำ ทัพหลวงก็ยกจากเมืองนครราชสีมาขึ้นไปตั้งอยู่น้ำเชิน ทัพหน้าเข้าตีค่ายหนองบัวลำภูแต่ณวันอังคารเดือน ๖ ขึ้น ๖ ค่ำ พระยานรินทร์แม่ทัพลาวได้สู้รบทัพไทยเป็นสามารถ ทัพไทยตีค่ายหนองบัวลำภูแตกแต่ณวันศุกร เดือน ๖ ขึ้น ๙ ค่ำ[5] จับได้พระยานรินทร์ส่งมาทัพหลวง รับสั่งให้ถามพระยานรินทร์ว่าจะเลี้ยง จะอยู่หรือไม่อยู่ พระยานรินทร์ไม่สวามิภักดิ์ ก็โปรดให้เอาช้างแทงเสีย ข้างทัพไทยเสียพระยาเกียรติ์นายทัพคนหนึ่ง แต่ผู้น้อยไพร่พลไม่แจ้งว่าเท่าไร ครั้นได้ค่ายหนองบัวลำภูแล้ว เดินทัพขึ้นไปตั้งค่ายอยู่ที่ทุ่งส้มป่อย ๆ ห่างช่องเขาสารประมาณ ๒๕๐ เส้น...[6]

ใกล้เคียง

เจ้าจอมแว่น ในรัชกาลที่ 1 เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ในรัชกาลที่ 5 เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์แข ในรัชกาลที่ 5 เจ้าจอมก๊กออ เจ้าจอมมารดาทับทิม ในรัชกาลที่ 5 เจ้าจอมมารดาเที่ยง ในรัชกาลที่ 4 เจ้าจอมมารดาจีน เจ้าจอมเอิบ ในรัชกาลที่ 5 เจ้าจอมนรินทร์