ชาติกำเนิดและครอบครัว

เขา เกิดที่บ้านในตำบลตลาด อำเภอเมืองสกลนคร เป็นบุตรลำดับที่ 6 ในจำนวน 9 ท่าน ของขุนนิเทศพาณิชย์ (บุดดี ศิริขันธ์) กรมการพิเศษเมืองสกลนคร หรือนายฮ้อยบุดดี กับนางอ้ม ศิริขันธ์ (บุตรีท้าวมหาเสนากับนางทองศรี) สมรสกับนางนิวาศน์ ศิริขันธ์ (สกุลเดิม พิชิตรณการ) ในปี พ.ศ. 2482[7] บุตรีของ ร.อ.นาถ และนางเวศ พิชิตรณการ มีบุตรด้วยกัน 1 ท่าน คือ นายวิฑูรย์ ศิริขันธ์ ร.อ.นาถ บิดาของภริยาเป็นเพื่อนสนิทกับจอมพลผิน ชุณหะวัณ ส่วนนางวิง น้องสาวนางเวส (มารดานางนิวาศน์) เป็นภริยาของบิดา พล.ต.อ.เผ่า ศรียานนท์

บุคลิกและนิสัยส่วนตัว

เขารักการอ่านหนังสือแต่วัยเยาว์เป็นชีวิตจิตใจ เรียนหนังสือเก่งและมักเป็นที่ปรึกษาแก่มิตรสหายอย่างดี มีความรู้ภาษาอังกฤษดี อ่าน พูด และเขียนคล่อง นางนิวาศน์ ศิริขันธ์ ภริยากล่าวถึงท่านว่า "...เขาเป็นคนที่มีอุดมคติสูง จงรักภักดีต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์มาตลอดชีวิต เขาเป็นคนรักลูกรักเมีย…ฉันรักเขาเพราะเขาเป็นสามีที่ดีที่สุดเท่าที่สิ่งแวดล้อมจะให้โอกาสให้เขาได้...ดิฉันทราบดีว่าพี่เตียงเป็นคนเจ้าชู้ ซึ่งก็คงเป็นธรรมดาของนักการเมืองในบรรยากาศอย่างนั้น แต่พี่เตียงจะให้เกียรติดิฉันในฐานะภรรยาของเขา ไม่ว่าเขาจะไปที่ใดหรืออยู่ต่อหน้าใคร..." สมัยศึกษาที่คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เขาชอบอ่านหนังสือชุด Everyman’s classics เฉลี่ยเดือนละ 3 เล่ม ห้องสมุดที่บ้านมีหนังสือจำนวนมากโดยเฉพาะประวัติศาสตร์และการเมืองยุโรป จิตวิทยา วิชาการศึกษา วรรณคดีอังกฤษ และสารานุกรมอังกฤษ 4 ชุด ที่ใช้บ่อยคือ Britannica และ Social sciences[8]

การศึกษา

เขาเข้าศึกษาชั้นแรกที่โรงเรียนสกลราชวิทยานุกุลจนจบระดับมัธยมต้น ศึกษาจบมัธยมกลางที่โรงเรียนอุดรพิทยานุกูล แล้วเข้าศึกษาที่โรงเรียนวัดบวรนิเวศจนจบประกาศนียบัตรประโยคครูประถม (ป.ป. เทียบมัธยมปลาย) ต่อมาได้รับทุนศึกษาต่อที่คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และได้รับประกาศนียบัตรประโยคครูมัธยมรุ่นแรกของคณะ เมื่ออายุ 22 ปี (รุ่น พ.ศ. 2473) ขณะนั้นคณะดังกล่าวยังไม่มีการศึกษาระดับปริญญา ต่อมาดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรใน พ.ศ. 2480 จากนั้นเข้าศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองแต่ไม่จบเนื่องจากไม่มีเวลาศึกษาและไม่มีเวลาสอบ[9][10]