เรขลักษณ์ ของ เรขลักษณ์ในมุทราศาสตร์

เรขลักษณ์ (หรือ “เรขลักษณ์มาตรฐาน”) เกือบเหมือนเส้นแบ่ง (Line) แต่ไม่ถือว่าเป็นเส้นแบ่งแต่เป็นวัตถุ (object) กระนั้นก็ยังเป็นที่โต้เถียงกันว่าสิ่งใดคือเครื่องหมายเรขาคณิตที่แท้จริงที่ถือว่าเป็นเรขลักษณ์ ที่เป็นสิ่งที่มีขอบที่เป็นเส้นตรงและแล่นจากขอบโล่หนึ่งไปยังอีกขอบโล่หนึ่ง ยกเว้นที่ตั้งอยู่บนตอนบนสุดของโล่แล้วเรขลักษณ์ก็จะเป็นตั้งอยู่กลางของโล่

ลักษณะตัวอย่างBlazon / นิยาม และ คำอธิบาย
แถบกางเขน หรือ แถบกากบาท (Cross)
แถบสองแถบตัดกันตามแนวตั้งและแนวนอนเหมือนเครื่องหมายบวก (“+”)
แถบตั้ง (Pale)
เป็นแถบที่ตั้งตามแนวดิ่งกลางโล่ เช่นในตราของ Alaincourt-la-cote ในฝรั่งเศส (รูปซ้าย)
* แถบตั้งแคนาดา (Canadian pale) เป็นแถบตั้งที่แปลงออกไปที่ประดิษฐ์ขึ้นในปี ค.ศ. 1964 เพื่อใช้สำหรับธงชาติแคนาดาใหม่ () ที่แถบใช้เนื้อที่ครึ่งหนึ่งของพื้นตรา







นโปเลียนที่ 2

บาร์เบียรา
แถบขวาง (Fess)
เป็นแถบที่ตั้งตามแนวนอนหรือแนวขวางของโล่เช่นที่ปรากฏในโล่กลางตราแผ่นดินของออสเตรีย () หรือตราของนโปเลียนที่ 2 แห่งไรคชตัทที่มี “แถบขวางสีทอง” กลางโล่
* แถบขวางแคบ (Bar) - เป็นแถบที่แคบกว่า “แถบขวาง” มาตรฐาน (ที่ตามกฎแล้วกล่าวว่าจะใช้เนื้อที่หนึ่งในห้าของพื้นตราแทนที่จะเป็นหนึ่งในสามเช่นแถบขวางมาตรฐาน) เช่นในตราของชาแบร์ต เดอ บาร์เบียรา (รูปซ้าย) บางครั้งก็ถือว่าเป็นเรขลักษณ์ที่เป็นอิสระจากแถบขวาง และมักจะไม่ใช้เป็นแถบโดดแถบเดียว
* ในด้านธัชวิทยาแถบขวางที่กว้างกว่าหนึ่งในสามของความสูงของพื้นธงเรียกว่าแถบขวางสเปน (Spanish fess) ตามที่ปรากฏบนธงชาติสเปน()
แถบทแยง (Bend)
แถบที่แล่นเฉียงจากมุมซ้ายบน (มุมขวาของผู้ถือโล่, มุมซ้ายของผู้ดูโล่) ลงไปยังมุมขวาล่าง เช่นในโล่ภายในตราของตราอาร์มของอาณาจักรแกรนด์ดยุคแห่งบาเดน (รูปซ้าย)
แถบจั่ว (Chevron): เป็นแถบที่มีลักษณะเหมือนจั่วบ้านเช่นในตราอาร์มของหลุยส์ มารี ออกัสแตง ดอมงต์ เดอ โรเชบารอง (รูปซ้าย) โดยทั่วไปแล้วแถบของจั่วมักจะเป็นมุมฉาก
* จั่วที่มีมุมแหลมกว่ามุมฉากนิยามว่า “a chevron enhanced” หรือ “แถบจั่วแหลม” ()
* จั่วที่มีมุมกว้างกว่ามุมฉากนิยามว่า “a chevron diminished” หรือ “แถบจั่วป้าน” ()
แถบกางเขนไขว้ หรือ แถบเซนต์แอนดรูว์ (Saltire หรือ St Andrew's cross)
เป็นแถบตัดกันในรูปตัว “X” เช่นที่เห็นบนธงชาติสกอตแลนด์ () หรือบนตราของโบบินญีในฝรั่งเศส (ซ้าย)
แถบขวางบน (Chief)
เป็นแถบที่ตั้งอยู่ตามแนวนอนบนสุดที่ติดกับขอบด้านบนของโล่ เช่นในตราอาร์มของจอห์น นอร์มันนายกเทศมนตรีของนครหลวงลอนดอนของอังกฤษของปี ค.ศ. 1250 (รูปซ้าย)

เรขลักษณ์สามแบบข้างล่างบางครั้งก็ถือว่าอยู่ในกลุ่มเรขลักษณ์มาตรฐาน แต่บางครั้งก็จัดอยู่ในกลุ่มเรขลักษณ์พิเศษ:[4]

ลักษณะตัวอย่างBlazon / นิยาม และ คำอธิบาย
ขอบโล่ (Bordure)
เป็นแถบที่แล่นตามทรงของขอบรอบโล่ที่มีสีตัดกับส่วนใน มักใช้ในการช่วยสร้างเอกตรา (Cadency) ซึ่งเป็นเทคนิคการออกแบบตราที่ทำให้เป็นเอกลักษณ์จากตราอื่น เช่นในตราอาร์มของแคว้นอาร์แดชในฝรั่งเศส (รูปซ้าย)
แถบสามเหลี่ยม (Pile)
เป็นแถบสามเหลี่ยมที่มุมแหลมอยู่ตอนล่างและฐานอยู่ตอนบน เช่นที่ปรากฏบนตราของ Rivas-Vaciamadrid (มาดริด) ในสเปน (รูปซ้าย)
แถบวาย (Pall)
เป็นแถบรูปตัว “Y” เช่นที่ปรากฏบนตราของ La Bresse ในฝรั่งเศส (รูปซ้าย)
* แถบวายอีกทรงหนึ่งเรียกว่า แถบวายลอย (shakefork) ซึ่งเป็นรูป “Y” ที่ตอนปลายแฉกสองข้างเป็นมุมแหลมและดูลอยตัว ที่นิยมใช้กันในสกอตแลนด์เช่นในตราอาร์มของตระกูลคันนิงแฮมแห่งสกอตแลนด์ ()

เรขลักษณ์ไม่จำเป็นต้องเป็นเส้นตรงเสมอไป แต่อาจจะแปลงออกไปตามที่แสดงให้เห็นในตัวอย่างข้างล่าง

ลักษณะตัวอย่างBlazon / นิยาม และ คำอธิบาย
หยักโค้ง (engrailed)
ที่เป็นลายหยักที่เป็นโค้งเช่น “แถบจั่วหยักโค้ง” หรือ “แถบทแยงหยักโค้ง” หรือ “แถบขวางบนหยักโค้ง” ตัวอย่างเช่นตราที่นิยามว่าเป็น “a cross engrailed” หรือ “แถบกางเขนหยักโค้ง” ตราของเมือง Villennes-sur-Seine ในฝรั่งเศส (ซ้าย)
หยักแหลม (dancetty)
ที่เป็นลายหยักที่เป็นมุมแหลมเช่น “แถบจั่วหยักแหลม” หรือ “แถบทแยงหยักแหลม” หรือ “ขอบโล่หยักแหลม” ตัวอย่างเช่นตราที่นิยามในช่องตราว่าเป็น “a fess dancetty” หรือ “แถบขวางหยักแหลม” ในตราของตระกูลลาโรเชต์ในฝรั่งเศส (ซ้าย) หรือ “แถบขวางบนหยักแหลม” ในตราของ Aigueperse ในฝรั่งเศส ()
คลื่น (Wavy)
ที่เป็นขอบที่มีลายโค้งเหมือนคลื่นเช่น “แถบตั้งคลื่น” หรือ “แถบขวางคลื่น” หรือ “แถบจั่วคลื่น” ตัวอย่างเช่นตราที่นิยามในช่องตราว่าเป็น “Saltires wavy” หรือ “แถบกางเขนไขว้คลื่น” ในตราของเมือง Sarralbe ในฝรั่งเศส (ซ้าย)
เรขลักษณ์ขอบผสม
เช่นตราที่นิยามในช่องตราว่า “a bend fir-twigged and wavy” หรือ “แถบทแยงแต่ด้วยกิ่งสน และคลื่น” บนตราของเมือง Kuusjoki ในฟินแลนด์ (ซ้าย)

แหล่งที่มา

WikiPedia: เรขลักษณ์ในมุทราศาสตร์ http://www.gg.ca/heraldry/pub-reg/project-pic.asp?... http://www.gg.ca/heraldry/pub-reg/project-pic.asp?... http://www.gg.ca/heraldry/pub-reg/project-pic.asp?... http://www.gg.ca/heraldry/pub-reg/project.asp?lang... http://www.gg.ca/heraldry/pub-reg/project.asp?lang... http://www.heraldry.ca/arms/f/foo.htm http://www.heraldry.ca/arms/g/greenwood.htm http://heraldry-scotland.com/copgal/displayimage.p... http://lccn.loc.gov/09023803 http://lccn.loc.gov/2001326695